วันพุธที่ 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2561

มีทุกขเวทนาทางกายมากๆ จะเจริญสติอย่างไร


รายการปฏิบัติธรรมที่บ้าน ตอน ทางออกของโทษประหาร 23 มิถุนายน 2561

https://www.youtube.com/watch?v=JMx6OXbGip0

ดังตฤณ : ถ้าทุกขเวทนา หรือว่าความทุกข์ทางกาย ทางใจหนักเกิน บางทีต้องยอมรับความจริงว่า สติมาไม่ได้นะ สู้ไม่ไหว หรือมาไม่ทัน
.
สิ่งที่เราจะทำกันจริงๆ ในแบบของคนเจริญสติก็คือว่า ดูทุกข์เล็กๆ น้อยๆ มาก่อน คือเตรียมไว้ก่อนหน้า ไม่ใช่เพิ่งมาเริ่มทำกันตอนที่กำลังทุกข์มากแล้ว ทุกข์แก่กล้าสาหัส ไม่มีสติของใครที่ไหนที่จะสามารถตามได้ทัน หรือว่าเกิดขึ้นได้นับหนึ่งกันที่ตรงทุกข์หนักๆ นะ
.
จริงๆ แล้วต้องนับหนึ่งกันที่ทุกข์เบาๆ ทุกข์แบบในชีวิตประจำวันที่ หงุดหงิดใครบ้าง หรือว่าเกิดความรู้สึกไม่ได้อย่างใจบ้าง หรือว่าเกิดความรู้สึกว่า โอ้ย เกิดความหิว หรือว่าเกิดความรู้สึกว่าร้อนเหลือเกิน ประเภท ... โอ๊ยเล็กๆ ไม่ใช่โอ๊ยใหญ่ๆ ... แบบนั้น ที่เราควรจะฝึกไว้ก่อนต้งแต่เนิ่นๆ เพื่อให้เกิดสติพื้นฐาน สามารถทำความเข้าใจ สามารถทำการรับรู้ได้ง่ายๆ ว่าอย่างนี้เรียกว่าทุกข์ ทุกขเวทนา มันเกิดขึ้นที่ลมหายใจไหน แล้วค่อยๆ คลี่คลายผ่านไปที่ลมหายใจไหน มันดับไป หายไป นับหนึ่งที่ลมหายใจนี้ ทุกข์เล็กๆ ทุกข์น้อยๆ มีแค่ความหงุดหงิดเกิดขึ้นมา แค่ความรู้สึกหงุดหงิดหรือขุ่นเคืองทางใจนี่ เสร็จแล้ว สองสามลมหายใจต่อมาสังเกตดูอีกที อ้าว ตอนนี้ใจว่างหายไปแล้วจากความทุกข์แบบเดิม
.
นี่เรียกว่าเป็นการฝึกสตินะ รู้ทุกข์เล็กๆ น้อยๆ เพื่อที่จะเป็นพื้นฐานต่อไปว่าเวลาที่เจอกับทุกข์ที่มันหนักขึ้น ประสบทุกข์ที่ดำมืด ทำให้จิตใจนี่ตกต่ำดำมืด เราก็จะมองเห็นว่า เออ มันเป็นทุกข์เหมือนกัน เพียงแต่ว่าอันนี้ใหญ่กว่า รับมือยากกว่า
.
ถ้าหากว่าคนมีสติขั้นพื้นฐาน รู้ทุกข์เล็กๆ น้อยๆ โดยความเป็นของไม่เที่ยงมาแล้ว ก็จะมีแก่ใจ มีกำลัง มากพอที่จะมองว่า ถึงแม้ทุกข์หนัก ก็เป็นรสชาติของความทุกข์อันเดียวกันนั้นเอง ถึงแม้จะบอกว่า โอ๊ย นี่เหมือนโลกทั้งใบทับอยู่ ก็เป็นความทุกข์โดยเนื้อหานี่ มันเหมือนกับ คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเลนะ จะเป็นทะเลที่ชายหาด หรือว่าที่ก้น ที่ท้องมหาสมุทร มันก็เป็นทะเลเหมือนกัน มันเป็นทะเลอันเดียวกัน ความรู้สึกจะเป็นอย่างนั้น
.
สำหรับคนที่สังเกตเห็นว่าทุกข์ไม่เที่ยงมาแต่ไหนแต่ไร ทุกข์เล็ก ทุกข์น้อย กำลังแสดงความแปรปรวนไปในแต่ละลมหายใจ พอเกิดความทุกข์อย่างใหญ่ขึ้นมาก็จะเข้าสูตรเดิม มานับหนึ่งตรงที่ว่า เออ ลมหายใจนี้นะ มันทุกข์ใหญ่หลวงเหลือเกิน จะด่าวดิ้นให้ได้แล้ว แต่เสร็จแล้วอีกสองสามลมหายใจต่อมา ความทุกข์ที่ราวกับถูกโลกทับทั้งใบ ก็กลายเป็นเหมือนกับยกภูเขาออกจากอกได้ชั่วคราวขณะหนึ่ง
.
ชั่วขณะที่เห็นว่าทุกข์ใหญ่หลวงนั้น จะเป็นโรคภัยไข้เจ็บ หรือว่าจะเป็นทุกข์ทางใจก็ตาม สามารถที่จะเปลี่ยนแปลงได้ ขอแค่สังเกตเห็นแค่นิดเดียว
.
คนที่มีฐานสติจะได้ข้อสรุปให้กับจิตว่า นี่ก็ทุกข์ นี่ก็ความไม่เที่ยงของทุกข์เหมือนกัน มีความไม่เที่ยงมีความแปรปรวนไป ให้เราดูได้เหมือนกัน ตัวนี้ก็จะเกิดสติตั้งมั่นขึ้นมา แล้วก็ ทุกข์ขนาดไหนเราก็เห็นเป็นความไม่เที่ยงได้เหมือนกันหมด โอเค จะมีทุกข์บางกรณีที่เห็นเป็นความเที่ยงได้จริงๆ นะ แต่ทุกข์แบบนั้นหายาก ทุกข์ส่วนใหญ่นะ ต่อให้ทุกข์หนักขนาดไหน มันสามารถที่จะแสดงความไม่เที่ยงให้เราดูได้ในไม่กี่ลมหายใจ สำคัญตรงที่ว่า เรามีพื้นฐานของสติไว้พร้อมจะรับมือกับมันหรือเปล่าเท่านั้นเองนะ!

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น