เวลาเกิดการกระทบ ใจฟูขึ้นเร็วและลงเร็ว

ถาม : เวลาเกิดการกระทบ ใจฟูขึ้นเร็วและลงเร็ว  

รับฟังทางยูทูบ :  https://youtu.be/-0AZg1pHjzA    

ดังตฤณวิสัชนา ๒๕๕๖ ครั้งที่ ๕ การเจริญสติในชีวิตประจำวันแบบฆราวาส   
๖ กันยายน ๒๕๕๖ ที่ณัฐชญาคลินิก   

ดังตฤณ:  

ของน้องมันเหมือนกับ ภาวะที่เกิดบ่อยอ่ะ มันจะหดหู่ นะ มันจะค่อนข้างไปในทางหดหู่ เพราะฉะนั้นเวลาที่เจอเรื่องน่าดีใจ มันจะเหมือนปลากระดี่ได้น้ำ คือมันมีอาการตะกรุมตะกราม มันรอคอยอยู่ไง รอคอยความสดชื่น รอคอยความ รู้สึกสมหวัง สมใจ นะ แต่ ส่วนใหญ่ เราจะจมอยู่กับการหดหู่ ฉะนั้นลักษณะของอาการหดหู่ที่มันพร้อมจะเกิดขึ้นเนี่ย มันก็เป็นพวกเดียวกันกับเครื่องกระทบที่จะทำให้เกิดความทุกข์ พอมันพร้อมจะหดหู่อยู่แล้ว พอมีอะไรกระทบให้ทุกข์มันก็ยิ่งจมเข้าไปใหญ่ เข้าใจพอยท์ไหม 

ถาม : เข้าใจค่ะ 

  

ดังตฤณ:  

ของเราไม่ใช่เซ้นซิทีฟ (sensitive) กับสุขมากแล้วก็ทุกข์มากนะ แต่มันจมอยู่กับอาการหดหู่เป็นปกติ จมอยู่เรื่อย ๆ ทางออกนึงคือ ลองสร้างทุนให้ตัวเอง ฝึกสมาธิตามที่พี่ไกด์อ่ะ แต่อย่างเมื่อกี้เนี้ย พอเราฝึก ๆ ไป มันเหมือนกับ มันโครงเครง ๆ อยู่ข้างใน มันไม่ค่อยเก็ทเท่าไหร่ มันเหมือนกับ ยังมีอะไร ครอบ ๆ เราอยู่ ปิด ๆ เราอยู่ อย่างพอรู้สึกเท้า รู้สึกมืออะไรสบายขึ้นมานิดนึงแต่ใจมันไม่ยอมสบายตาม มันจะไม่เก็ทคำพูดของพี่ที่ว่า คือพอร่างกายรีแลกซ์ (relax) แล้วนี่จิตใจมันก็สบายตามไปด้วย คล้าย ๆ มันยังมีอะไรโปะอยู่ เราจะรู้สึกเนี่ย พอดูลมหายใจมันก็เลยดูแบบฝืน ๆ  

ทีนี้ น้องลองกลับไปทำดูบ่อย ๆ ไปซาวคลาวด์ดอทคอม (soundcloud.com) แล้วก็สแลช
ดังตฤณ (/dungtrin) เนี่ยนะ ที่นั่นน่ะมันจะมีอย่างที่พี่พูดไกด์อยู่เนี่ยแหล่ะ ลองบ่อย ๆ ด้วยมุมมองอีกแบบนึง คือไม่ใช่ฝืนทำตาม แต่เป็นอาการค่อย ๆ สำรวจ ไล่มาจริง ๆ เท้า มือ ใบหน้า แล้วก็ร่างกายมันพร้อมจะหายใจไหม มันจะค่อย ๆ รู้สึกถึงความสดชื่นทีละนิด เพราะของเราเนี่ย มันเหมือน ความหดหู่มันโปะ โปะจิตมาจนเหมือนยาชา มาครอบ เราจะรู้สึกบางทีมันชา ๆ ชีวิตเป็นสิ่งมึนชา นะ มันไปไหนมาไหนเนี่ย มันรู้สึก แกะไม่หลุดออกจากอาการแบบนั้น  

ทีนี้ถ้าหากว่า มีตัวการเจริญสติแบบที่จะทำให้เข้ามารู้สึกถึงภาวะในกายในใจ แล้วก็รู้สึกถึงความปลอดโปร่งตามจริงที่มันจะปรากฏเมื่อเจริญสติแล้ว ตรงนี้มันก็จะกลายเป็นช่วงเว้นวรรคของความหดหู่ ของอาการซึม แล้วเสร็จแล้วเวลาเราดีใจ มันจะรู้สึกว่าไม่ได้ดีใจแบบตะกรุมตะกราม ในขณะเดียวกันเวลาที่มีความทุกข์จะไม่รู้สึกโอ้โห เฮริทเหลือเกิน ของเราชอบมีความรู้สึกเฮริท เฮริทมาก มันคล้าย ๆ ว่า เราเป็นผู้ถูกกระทำ อยู่ตลอดเวลา ทั้ง ๆ ที่เราก็แหม เราว่าเราดี๊ ดี กับคนอื่นนะ เราก็ไม่ได้ไปอะไรกับใครมากมาย แต่เนี่ย ตรงเนี้ย ทั้งหลายทั้งปวงนะ คนทั้งโลกจะกระทำกับเราแค่ไหน มันไม่เท่ากับที่ความหดหู่มันกระทำกับเราตลอดเวลา คือเราและเราเป็นฝ่ายสมยอมด้วย ให้ความหดหู่มันครอบงำจิตใจของเรา เข้าใจอาการยินยอมไหม ยอมให้มันครอบอยู่ แล้วก็นึกว่า ไม่รู้จะทำยังไงให้มันดีขึ้น  

คือ ของเราเนี่ย โดยความคิด เราเป็นคนที่เข้าใจนะ ว่าไม่มีใครมาทำให้เรามีความสุขได้ เราคิดของเราอย่างนี้นะ แล้วก็ไม่ได้หวังพึ่ง หวังจะให้ใครมาช่วย เพราะเรารู้สึกว่ามันเป็นไปไม่ได้ แต่ในขณะเดียวกันเราก็ไม่ช่วยตัวเองด้วย คือไม่รู้จะช่วยยังไง มันมองไม่ออกว่าจะต้องไปอ่านหนังสือเหรอ จะต้องไปดูหนังเหรอ จะต้องไปโน้นไปนี่ แต่จริง ๆ แล้วไม่ใช่นะ เหล่านั้นเนี่ยมันเป็นแค่ การที่ เราไป หาเรื่องสนุก เพื่อก่อความทุกข์แบบใหม่ ๆ ในรูปแบบใหม่ ให้มันตามมา แล้วมีอยู่จุดนึงในชีวิตเรา คือเรารู้สึกว่าเราทำตัวไม่ถูก ปฏิบัติตัวไม่ถูก ไม่รู้จะเอายังไงให้ใครพอใจ หรือว่า ตรงไหนที่มันเรียกว่าถูกต้องแล้ว ดีที่สุดแล้ว คล้าย ๆ ว่าคนโน้นก็จะเอาอย่างนั้น คุณพ่อจะเอาอย่างงี้ คุณแม่จะเอาอย่างงี้ หรือว่าอะไรต่าง ๆ เนี่ยนะ บางทีมันสับสน มันสับสนมาตั้งแต่เด็ก ๆ แล้วไม่รู้จะทำตัวยังไงถูก  

นี่พูดตรงไปตรงมา มันจะได้ง่าย ๆ เข้าใจง่ายๆ หน่อยนะ เอ่อ เสร็จแล้ว อย่างมาเจอเพื่อน บางทีเราก็รู้สึกกลมกลืน เหมือนเราเป็นเด็กธรรมดาคนนึง แต่บางทีมันก็รู้สึกว่า เราไม่เคยเข้ากับใครได้เลย คือข้างในจริง ๆ เนี่ย มันไม่ใช่แบบที่ว่า ใครจะมาเข้าใจเรา เราเองเราก็ไม่ค่อยเข้าใจว่าทำไมเค้าต้อง มีเงื่อนไขอย่างนั้น มีเงื่อนไขอย่างนี้ ทำไมเค้าไม่คิดอย่างนั้น ไม่คิดอย่างงี้ มันเหมือนกับสรุปแล้วชีวิตทั้งชีวิตมันสับสน ปฏิบัติตัวไม่ถูก ไม่รู้จะเอายังไงดี ตรงที่ไม่รู้จะเอายังไงดี มาเอาทางนี้แหละถูกแล้ว ดีแล้ว นะ เหมาะสมที่สุดกับเราแล้ว คือมารู้ ดูก่อนเลยสิ่งที่เกิดขึ้นบ่อยที่สุด คือภาวะที่หดหู่ ซึม ๆ รู้สึกเหมือนพร้อมที่จะซึมลงไป เมื่อไหร่ที่รู้สึกซึม หายใจทีนึงแล้วบอกตัวเองว่าเนี่ยอาการซึม ที่ลมหายใจนี้มันมีเท่านี้ อีกลมหายใจต่อมา บอกตัวเอง ถามตัวเอง มันเท่าเดิมไหม ถ้าหากว่ามันเท่าเดิมก็ยอมรับว่าเท่าเดิม แต่ถ้าหากว่าไม่เท่าเดิม เราก็รู้ว่าเนี่ยภาวะเปลี่ยนแปลงมาให้ดูแล้ว มาปรากฏให้ดูแล้ว นะ