วันศุกร์ที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2562

การที่เมื่อจิตตั้งมั่นอยู่ แต่อีกส่วนหนึ่งมีจิตขุ่นมัวคืออะไร?

ดังตฤณ :   ก็คือการปรุงแต่งจิต คือการปรุงแต่งที่มันเป็นปัจจุบันขณะนั่นแหละ เรารู้อย่างไรไม่มีอะไรผิดเลยนะ ถูกหมดนั่นแหละ รู้สึกอย่างนี้ ก็ให้มีสติบอกตัวเองนะครับว่า จิตมันตั้งมั่นอยู่ แล้วก็มันมีความขุ่นมัวเนี่ยเคลือบอยู่ด้วย

อย่าไปเข้าใจว่า เมื่อจิตตั้งมั่นแล้ว ทุกอย่างจะต้องผ่องใสปิ๊งเป็นแก้ว ไม่ใช่นะครับ มันอาจจะมีการปรุงแต่งที่เกิดขึ้นในขณะเดียวกันนั่นแหละ ตั้งมั่นด้วยแล้วก็มีความคิดเป็นสายๆ ผ่านมาด้วย

แต่ขอให้สังเกตนะ เวลาที่จิตตั้งมั่นในแบบที่เขาเรียกว่าขณิกสมาธิเนี่ยนะครับ มันมีความนิ่ง มันมีความสงบ แล้วมันมีความคิดเป็นสายๆมา จะสามารถเห็นได้ว่า ความคิดที่มันผ่านมาเป็นสายๆเนี่ยมันเป็นของอื่น เป็นของนอก

คนเนี่ยโดยธรรมชาติจะนึกว่า ความคิดเป็นตัวเรา เราเป็นผู้คิด แต่พอมีสัมมาทิฏฐิ แล้วก็มีสมาธิอยู่นะครับ เห็นว่าเออเนี่ยจิตที่มันตั้งมั่นก็เป็นส่วนหนึ่ง แล้วไอ้ความคิดที่เป็นสายๆมา ก็อีกส่วนหนึ่ง

มันจะเห็นเลยว่า เป็นของนอก อันนี้ท่านถึงจำแนกไว้ว่า ใจเป็นอายตนะภายใน แล้วก็ธรรมารมณ์อย่างเช่น ความรู้สึกนึกคิด หรือว่า สุข ทุกข์ เป็นอายตนะภายนอก นี่ก็เพราะอย่างนี้ ใจอยู่ส่วนใจ อารมณ์อยู่ส่วนอารมณ์ ความขุ่นมัวก็เช่นกัน 

ความขุ่นมัว ก็เป็นการปรุงแต่งจิตชนิดหนึ่ง เป็นสภาพธรรมชนิดหนึ่ง ที่เป็นของนอก นอกจิตนอกใจ แล้วกระทบให้ใจรู้ว่า มีส่วนหนึ่งของจิต มีส่วนหนึ่งของใจที่มีความมัวหมองอยู่ เราก็รู้ไปอย่างนั้นว่า จิตตั้งมั่นแต่มีความมัวหมอง บอกตัวเองแค่นี้แล้วจบนะครับ ไม่ต้องไปวิพากษ์วิจารณ์หรือว่าไปพยายามหาคำตอบอะไรต่อ รู้แค่นั้น เพื่อจะสังเกตว่า อาการตั้งมั่นแบบมีความหม่นนั้นน่ะ มันอยู่ได้นานแค่ไหน

พอเราเห็นว่า เออเนี่ยส่วนหนึ่งของใจมันมีความตั้งมั่นอยู่ ส่วนหนึ่งของความหม่นมันก็ปรากฏอยู่ในใจด้วย แป๊บนึงมันจะรู้สึกว่า ความหม่นความมัวเนี่ยมันหายไป ส่วนความตั้งมั่นยังตั้งมั่นอยู่แล้วมันมีความผ่องใสมากขึ้นปรากฏขึ้นมาแทนความหม่น แบบนี้เราก็เห็นความไม่เที่ยงแล้ว

แต่ถ้าเรามาตั้งข้อสงสัยปุ๊บ เอ๊ะจะทำยังไงจะถามใครดี แบบนี้เนี่ย ความหม่นมันจะเพิ่มขึ้น หรือความหม่นหายไปกลายเป็นความคิดฟุ้งซ่านขึ้นมาปกคลุมจิตแบบเม้นมิดเลยนะครับ อันนี้ถ้าเข้าใจหลักการเนี่ยมันก็จะกลายเป็นสติที่เจริญยิ่งๆ ขึ้นไป

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

ผู้ถอดคำ               ครอบครัว กิติวิริยกุล
วันที่ไลฟ์               ๑๖ พ.ย. ๒๕๖๒ (รายการปฏิบัติธรรมที่บ้าน)
ชื่อเรื่อง                 การที่เมื่อจิตตั้งมั่นอยู่ แต่อีกส่วนหนึ่งมีจิตขุ่นมัวคืออะไร?
ระยะเวลาคลิป        ๓.๑๔  นาที
รับชมทางยูทูป        https://www.youtube.com/watch?v=MRiEaZNAcVE&feature=youtu.be

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น