เวลาเราสวดมนต์ตั้งจิตให้มั่น สามารถเข้าถึงสมาธิด้วยได้หรือไม่คะ?

 ดังตฤณ :  จริงๆแล้วถ้าสวดมนต์อย่างถูกต้อง ไม่ใช่แค่ว่าจะมีส่วนช่วยให้เข้าถึงสมาธิ แต่จะกลายเป็นสมาธิดีๆขึ้นมาได้เองเลยนะครับ

ถ้าเราจะสวดมนต์ไปด้วย แล้วก็ได้สมาธิไปด้วยก็อุปจารสมาธิ คือ มีความรู้สึกเบาเย็นซ่านมีความปีติแบบที่รู้สึกว่าเย็น ไม่ใช่ปีติแบบขนลุกขนพองตื่นเต้นอะไรแบบนั้นนะ ต้องเป็นปีติในแบบที่เย็นซ่าน แล้วปรุงแต่งให้จิตมันแผ่กว้างว่างเบานะครับ เกิดความตื่นรู้ มีความกระจ่างออกมาจากใจว่า เรากำลังรู้อะไร เรากำลังเห็นอะไร รู้ว่าเรากำลังสวดมนต์ถึงคำไหนแล้ว และเพื่อที่จะสวดมนต์ให้ได้แบบนั้น ไม่ใช่บังคับใจตัวเองให้มีความมั่นคง ห้ามวอกแวกแม้แต่นิดเดียว แบบนั้นมันไปไม่ถึงนะครับ เพราะอะไร เพราะว่าการบังคับจิตตัวเองให้ต้องตั้งมั่นไม่วอกแวกเลย ไม่สวดผิดเลย เป็นการบังคับจิต

ทุกครั้งที่คุณบังคับจิตมากเกินพอดี จะทำให้จิตมีอาการบีบอัดคับแคบ มันจะไม่ปล่อยสบาย มันจะไม่รู้สึกดี มันจะไม่รู้สึกว่าใจเปิดกว้าง

ตอนที่จิตเริ่มต้นจะตั้งมั่นเป็นสมาธิ ขอให้จำไว้ว่า ไม่ใช่ด้วยอาการบีบเข้ามา แต่ต้องเป็นอาการขยายแผ่ผายออกไป แผ่ออกด้วยความรู้สึกสงบสุข มีความรู้สึกพร้อมที่จะยิ้ม ไม่ใช่มีความพร้อมที่จะหน้านิ่วคิ้วขมวด หรือว่าเคร่งเครียดเคร่งครัดอะไร

การสวดมนต์ที่ถูกต้อง เป็นการตั้งใจถวายแก้วเสียงเป็นพุทธบูชาโดยไม่หวังผลตอบแทนใดๆทั้งสิ้น เพราะว่าต้องการแค่สรรเสริญพระพุทธเจ้า สรรเสริญพระธรรมของพระองค์ แล้วก็สรรเสริญพระอริยสงฆ์ที่ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบตามพระองค์ ด้วยใจที่อยากจะชื่นชมคนดี แต่นี่เป็นการชื่นชมสิ่งวิเศษสิ่งศักดิ์สิทธิ์บุคคลที่คู่ควรกับการนพไหว้บูชาจากมนุษย์และเทวดาทั้งหลาย

อย่างที่เราสวดอิติปิโสไป ก็ด้วยใจอ่อนน้อม ด้วยใจที่คิดสดุดี พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ไปในแนวทางนี้แหละ ถ้าคุณมีการขึ้นต้นมาโดยตั้งใจว่า จะถวายแก้วเสียงเป็นพุทธบูชา ไม่หวังสิ่งใดทั้งสิ้น นอกจากได้เปล่งเสียงเต็มปากเต็มคำถวายแก้วเสียงของตัวเองแทนดอกบัว แค่นั้นจิตก็พร้อมจะมีความมั่นคงอยู่กับสิ่งศักดิ์สิทธิ์แล้วโดยไม่ต้องบีบบังคับ

แล้วใจที่มีปีติกับการถวายแก้วเสียง มันจะค่อยๆมีความโน้มเอียงที่จะสงบลง แล้วก็แผ่ออกด้วยทิศทางเดียวกับแผ่เมตตา คือมีความสุขอยู่เริ่มต้นจุดชนวนขึ้นกลางใจ แล้วความสุขนั้นก็แผ่ผายออกไป กว้างขึ้น กว้างขึ้น

ยิ่งใจของคุณมีความกว้างขยายออกไป มีความว่างมากขึ้นเท่าไหร่ คุณก็จะยิ่งมีความรู้สึกว่า ไม่เห็นจะต้องไปวอกแวกถึงสิ่งอื่น แค่มีความแน่วแน่อยู่กับความว่างความเบาในการถวายแก้วเสียงเป็นพุทธบูชานั้น มันก็น่าพอใจที่สุดอยู่แล้ว นี่ตรงนี้มันถึงจะเกิดสมาธิขึ้นมาในระหว่างสวดมนต์

แต่ถ้าคุณบอก ตั้งใจ ถ้าสวดผิดแม้แต่คำเดียวมันบาป จิตมันก็บีบอัดอยู่อย่างนั้น ไม่เกิดความเบิกบานเป็นสมาธิขึ้นมาได้นะครับ อันนี้ก็เป็นวิถีทางที่ถูกต้อง หรือวิถีทางที่ผิดพลาดในการสวดมนต์เพื่อเอาสมาธินะครับ

-------------------------------------------

๒๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๓
รายการปฏิบัติธรรมที่บ้าน ตอน เหตุที่คนส่วนใหญ่ทำสมาธิล้มเหลว

คำถาม : เวลาเราสวดมนต์ตั้งจิตให้มั่น สามารถเข้าถึงสมาธิด้วยได้หรือไม่คะ?

ระยะเวลาคลิป    ๔.๔๗  นาที
รับชมทางยูทูบ    https://www.youtube.com/watch?v=O71PytkzMkU&list=PLmDLNhxScsWPHpIdf0LAQiQM1j9ZebEMx&index=5&t=18s

ผู้ถอดคำ  แพร์รีส แพร์รีส