วันศุกร์ที่ 13 ธันวาคม พ.ศ. 2562

ควรนั่งสมาธิอย่างน้อยกี่นาทีถึงมีประสิทธิภาพ?

ดังตฤณ     :  มันแล้วแต่ แล้วแต่คน บางคนสิบนาที ก็เป็นสิบนาทีที่มีคุณภาพได้ หากว่า จิตตั้งมุมมองไว้ตรงนะครับ แล้วก็มีลักษณะของความรู้เนื้อรู้ตัวประกอบด้วยว่า กำลังอยู่ในอิริยาบทอะไร นั่งอยู่หลังงอหรือหลังตรง

บางคนนั่งไปชั่วโมงนึงไม่ได้อะไรเลย นอกจากควบคุมตัวเองไม่ให้ฟุ้งซ่าน แล้วก็ถามตัวเองซ้ำแล้วซ้ำเล่าว่า ทำอย่างไรถึงจะสงบ ทำอย่างไรถึงจะไม่ฟุ้งซ่าน

แต่ถ้าหากว่านั่งเป็น นั่งอย่างถูกต้อง แล้วเกิดความเห็นอย่างถนัดชัดเจนว่า ขณะนี้มีความฟุ้งซ่านอยู่ แล้วความฟุ้งซ่าน อยู่ได้กี่ลมหายใจ มันถึงหายไป สลายตัวไป

หรือความฟุ้งซ่านมันอยู่ได้ประมาณไหน คือบางที ไม่ได้นับเป็นลมหายใจ แต่นับเป็นความรู้สึกว่า อยู่ได้นาน หรือว่าอยู่สั้นเพียงไร อย่างนี้เรียกว่า เป็นการตั้งมุมมองไว้ เพื่อเห็นสภาวะตามจริงที่กำลังปรากฏอยู่ภายใน นะครับ

แล้วก็จะเกิดความก้าวหน้าขึ้นเรื่อยๆ ยิ่งนั่งสมาธิ ยิ่งเดินจงกรม หรือใช้ชีวิตประจำวัน แล้วเห็นอย่างนี้มากขึ้นเท่าไหร่ มันก็ยิ่งกลายเป็นความเคยชิน ที่จะทำให้สติเกาะติดอยู่สภาพภายใน จะเป็นลมหายใจ หรือว่าจะเป็นสภาวะความฟุ้งซ่านก็ตาม ตัวนี้แหละที่มันจะค่อยๆเพิ่มประสิทธิภาพขึ้น ตามจำนวนชั่วโมงหรือว่า ความต่อเนื่องที่เราจะทำถูกทำตรง

ขอให้จำไว้ว่า คุณภาพ หรือว่า การมีสติแบบที่มีประสิทธิภาพสูง มันเกิดขึ้น แล้วเรารู้เลยว่าเกิดขึ้น ก็เพราะมันมาเป็นปกติ ไม่ใช่มาๆไปๆนะครับ

อย่างที่ทอปปิก (Topic) ของเราวันนี้เราพูดว่า ทำยังไงมันถึงจะก้าวหน้าได้เรื่อยๆ โจทย์ข้อนี้ผิด แต่ถ้าโจทย์คือ ทำยังไงเราจะมีสติรู้ตามจริงได้มากขึ้นทุกทีว่า มันเจริญขึ้นแล้วมันเสื่อมลง อย่างนี้เนี่ยความก้าวหน้าที่เกิดขึ้นชัดเจน ในระยะยาวก็คือ ตัวสตินั่นแหละ ตัวสติที่มันมีแต่มากขึ้นเพิ่มขึ้น ไม่มีการถอยหลังลง นะครับ

นอกนั้น สภาวะของจิตหรือว่า ความเจริญขึ้นของสมาธิอะไรต่างๆ ล้วนแล้วแต่ขึ้นแล้วก็ลงได้ทั้งสิ้น แต่ตัวสติเห็นความจริงเท่านั้น ที่มันคืบหน้าไปได้แบบไม่มีหยุดยั้งนะครับ

ถ้าหากว่า เราตั้งมุมมองไว้ตรง ตั้งมุมมองไว้ถูก จะกี่นาทีมันไม่สำคัญ มันสำคัญที่ว่า เราตั้งมุมมองไว้แม่นยำหรือเปล่า ถ้าแม่นยำนะครับ คุณจะได้ฝึกไปเรื่อยๆ และก้าวหน้าขึ้นไปเรื่อยๆแน่นอน ไม่ว่าจะลืมตาหรือว่าหลับตา ไม่ว่ากำลังจะคิดว่า ตัวเองกำลังนั่งสมาธิอยู่ หรือกำลังคิดว่า ตัวเองจะเจริญสติอยู่ นะครับ

ขึ้นมาช่วงแรกๆเนี่ย เอาห้านาที สิบนาทีก็พอ ถ้าหากว่าร่างกายแข้งขามันได้นะครับ แต่ถ้าหากว่า ชั่วโมงบินสูงขึ้นแล้ว แล้วก็รู้สึกว่าร่างกายตอบสนอง จิตใจมีความคล่องตัว มีสติที่แจ่มใส อันนี้จะนั่งนานแค่ไหน ก็จะทราบได้ด้วยตัวเอง นะครับ

บางทีการทำแบบเดียวกัน ใช้เวลาประมาณเดียวกัน อันนี้ผมไม่เห็นด้วยมาแต่ไหนแต่ไร จากประสบการณ์ตรงของผมเองที่เคยคิดว่า นั่งสามชั่วโมงได้คือเก่ง มันกลายเป็นว่า สามชั่วโมงนั้น บางทีเป็นสามชั่วโมงของการสะสมหมักหมมความเห็นผิดก็มีนะครับ คือนั่ง(นั่งสมาธิ)เนี่ยไม่ได้อะไร ไม่ได้สติ มีแต่ว่าเดี๋ยวเราจะเอาให้ถึงสามชั่วโมง เดี๋ยวเราจะเอาให้ถึงสามชั่วโมง (พูดเน้นย้ำ)

แล้วคือจริงๆถ้าหากว่าเราเก็บตัว แล้วก็อยู่ในที่วิเวก ควรจะเริ่มต้นนั่งสมาธิหรือจะเดินจงกรมก็แล้วแต่ๆให้สลับกัน ระหว่างเดิน(เดินจงกรม)กับนั่ง(นั่งสมาธิ) ให้มันมีความสมดุลกัน

อย่างถ้านั่งได้ครึ่งชั่วโมง ก็ควรเดินครึ่งชั่วโมง แต่ถ้านั่งแล้วชุ่มชื่นปีติเกิด มีความรู้สึกว่า แหมมันมีสติดีมากๆเลย สามชั่วโมงสี่ชั่วโมงอันนี้ไม่ว่าเลยนะครับ คือถ้าทำได้เนี่ย ถ้ามีสติอยู่จริงเนี่ย สามชั่วโมง สี่ชั่วโมง เป็นสามชั่วโมงสี่ชั่วโมงที่มีคุณภาพที่มีประโยชน์ ที่มีความสว่างขึ้นมาในเส้นทางของการเจริญสติ แล้วก็น่าจะใช้สามชั่วโมง สี่ชั่วโมง หรือว่าอย่างน้อยที่สุด หนึ่งชั่วโมง หรือสองชั่วโมง ในการเดินจงกรมด้วย เพื่อที่จะฝึกให้สติมันเข้าที่เข้าทาง ทั้งในขณะอยู่นิ่ง และในขณะเคลื่อนไหว

ไม่ใช่ว่า เกี่ยงจะเอาแค่ตอนหลับตานิ่งๆ หรือจะเอาแค่ตอนเคลื่อนไหวเดินจงกรมอย่างเดียว นะครับ

การทำควบคู่กันทั้งสองอย่าง (นั้่งสมาธิและเดินจงกรม) มันถึงจะทำให้เกิดประสิทธิภาพ แล้วก็มีผลให้เราเจริญก้าวหน้าขึ้นบนเส้นทางการเจริญสติอย่างแท้จริง

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ผู้ถอดคำ               แพร์รีส แพร์รีส
วันที่ไลฟ์              ๗ ธันวาคม ๒๕๖๒ (รายการปฏิบัติธรรมที่บ้าน)
คำถาม                    ควรนั่งสมาธิอย่างน้อยกี่นาทีถึงมีประสิทธิภาพ?
ระยะเวลาคลิป      ๖.๒๑ นาที
รับชมทางยูทูป       https://www.youtube.com/watch?v=07n5bg4ARqA&list=PLmDLNhxScsWM2JH_ApsRMRZgq-5thN6D3

*** IG ***

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น