วันพุธที่ 25 สิงหาคม พ.ศ. 2564

09 จากสมถะสู่วิปัสสนา : ข้อสังเกตก่อนนั่งสมาธิ

ดังตฤณ : เดี๋ยวเรามาทำสมาธิร่วมกันนะครับ 

 

อย่างเคย เราจะใช้มือช่วยไกด์นะ หลังจากได้รวบรวมฟีดแบกมา ผมพบว่าสิ่งนี้ต้องพูดก่อนเป็นอันดับแรก 





เวลาที่คุณวางมือลงมา หลายคนไม่ได้ทำไว้ในใจอย่างนี้

 

คือวางมือลงมานี่ ตอนที่ฝ่ามือถึงหน้าตัก คนส่วนใหญ่จะปล่อยให้คิด ปล่อยให้ตัวเองเหม่อไป หรือไม่ก็รอลมหายใจระลอกต่อไป 

 

จุดนี้สำคัญนะ ถ้าหากว่าคุณพัฒนาขึ้นตรงนี้ อาจจะสงบ แล้วก็ขึ้นเป็น 8% ได้ง่ายๆ เลยนะ 

 

เวลาวางมือลงมา ขอให้ทำความรู้สึกว่า มือวางนิ่งอยู่บนหน้าตัก ด้วยความรู้สึกผ่อนคลายฝ่ามือจริงๆ แล้วก็ให้จุดนั้น เป็นจุดศูนย์กลางของการรับรู้นะครับ ว่าร่างกายของคุณ ที่คอตั้งหลังตรงอยู่ มีความสบาย มีความผ่อนคลาย ไม่ได้มีความเกร็งอยู่ที่จุดใดจุดหนึ่ง 

 

ซึ่งนี่ก็จะย้อนกลับมาถึงจุดเริ่มต้นนะว่า สำคัญอย่างไรเราถึงควรที่จะสำรวจก่อน เป็นอันดับแรกว่า ฝ่าเท้าสบายอยู่หรือเปล่า ถ้าสบายจะเบา ไม่มีความเกร็ง

 

และสำรวจขึ้นที่ฝ่ามือ ว่ามีความเกร็งอยู่หรือเปล่า ถ้าไม่มีความเกร็งก็จะเบาเช่นกัน

 

ถ้าฝ่าเท้า กับฝ่ามือเบา คุณจะรู้สึกสบายขึ้นมาครึ่งตัว ซึ่งความสบายแบบครึ่งตัวนี่ จะทำให้คุณเกิดความพร้อมที่จะทำสมาธิต่อ

 

แต่ถ้าหากว่า ฝ่ามือฝ่าเท้าของคุณเกร็ง .. ดูง่ายๆ เลย พอวางฝ่ามือลงไปนี่แล้วเราไม่รู้สึกถึงฝ่ามือ ที่วางราบอยู่กับหน้าตักแบบสบายๆ จุดนี้พิสูจน์ได้ สะท้อนได้ว่าจิตของคุณไม่พร้อมจะนิ่งเป็นสมาธิ 

 

แต่ถ้าหากว่ารู้สึกถึงฝ่ามือ ที่วางราบกับหน้าตักแบบสบายผ่อนคลาย ตรงนี้คุณจะรู้สึกถึงจิต ที่มีความนิ่ง มีความพร้อมจะก้าวต่อไปในทางสมาธิเช่นกัน ตัดกันแค่ตรงนี้

 

แล้วอีกจุดหนึ่งก็ตอนที่ยกมือขึ้นเหนือศีรษะ  หรือว่ายกมือขึ้นที่ระดับหน้าผากก็ตาม แล้วคนส่วนใหญ่ข้ามตรงนี้ไป คือไม่ได้หยุด

 

ต้องหยุดค้างนิดหนึ่ง 

 

ถ้าหากว่าฝ่ามือของคุณ ตอนที่เวลาที่ยกขึ้นมา จะค้างอยู่บริเวณช่วงใบหน้า แล้วถ้าค้างนิดหนึ่ง แล้วทำความรู้สึกถึงความนิ่ง หรืออาการค้างนั้น

 

หรือตอนที่คุณยกมือขึ้นมาเหนือศีรษะ แล้วคุณหยุดนิดหนึ่ง หยุดจริงๆ ด้วยความรู้สึกว่า ให้ลมถูกขังอยู่ในปอดด้วยอาการนิ่ง

 

ตรงนี้ก็จะเป็นสะพานอีกจุดหนึ่งนะครับ ที่ทำให้จิตของคุณมีความสืบสาน ความนิ่ง พร้อมจะเป็นสมาธิขึ้นมา

 

แต่ถ้าเรารีบร้อน พอไปแตะตรงเหนือศีรษะ แล้วรีบให้มือหล่นลงมาทันทีอย่างนี้ ใจจะไม่รู้จักพัก ไม่รู้จักหยุด จะมีความรีบร้อน จะมีความเร่งด่วนแล้วก็เป็นไปเอง ในทางที่จะเหม่อหรือว่าฟุ้งซ่าน

 

อันนี้สำคัญนะครับ สรุปก็คือว่าถ้าเริ่มจากการที่ สังเกตว่าฝ่ามือตอนวางราบอยู่กับหน้าตัก คุณมีความนิ่งคุณมีความสงบ มีความสบาย รู้สึกถึงฝ่ามือที่วางพักหรือเปล่า

 

ตรงนั้นจะเป็นจุดสังเกตให้เห็นว่า อ้อ อยู่ตรงนี้นี่เอง เวลาที่คุณจะเป็นสมาธิขึ้นมานี่ อยู่ที่จุดเปลี่ยนจุดต่างๆ

 

เวลารู้ลมหายใจนี่นะ สังเกตเถอะ ลมหายใจไม่ได้อยู่แค่ที่จุดใดจุดหนึ่งอย่างเดียว และการที่ลมหายใจ ไม่อยู่จุดใดจุดหนึ่งจุดเดียว

เป็นเหตุให้คนส่วนใหญ่ ไม่มีความสามารถที่จะรู้ลมหายใจ ได้ตลอดรอดฝั่ง 

 

แต่พอเราเอาฝ่ามือมาเป็นเครื่องช่วยไกด์ คราวนี้ง่ายขึ้น เพราะว่าฝ่ามือจับต้องได้ แล้วก็เคลื่อนไปอยู่ตรงไหน บริเวณใดแล้ว เราสามารถที่จะตามรู้ได้ชัด รู้สึกมีสติได้ชัดว่า อ้อ ไปอยู่ที่ตรงจุดนี้แล้ว

 

ทีนี้ ถ้าคุณพลาดไป ไม่สังเกตจุดนี้ อย่างวางมือราบบนหน้าตัก หรือเอามือไปจรดกันที่เหนือศีรษะ แล้วไม่สังเกตความนิ่ง ไม่หยุดค้างไว้นิดหนึ่ง

 

ก็เหมือนกับพลาดโอกาสที่จะรับรู้ไป ว่าใจคุณไปถึงไหนแล้ว 

 

เพราะฉะนั้นตรงนี้ ก็ขอบอกเลยนะครับเป็นจุดที่สำคัญมากๆ ไม่แพ้การที่คุณจะหายใจเป็นหรือหายใจไม่เป็นนะ 

 

________________________

รายการปฏิบัติธรรมที่บ้าน ตอน จากสมถะสู่วิปัสสนา

- ข้อสังเกตก่อนนั่งสมาธิ

วันที่ 22 สิงหาคม 2564

ถอดคำ : เอ้

รับชมคลิป : https://www.youtube.com/watch?v=akOxj0Sn3Yo

 

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น