เกมกรรม บทที่ ๒ - อุปกรณ์เล่นเกม (ดังตฤณ)

ยิ่งอุปกรณ์ซับซ้อนขึ้นเพียงใด เกมก็ยิ่งเล่นยากขึ้นเพียงนั้น

ใจ

ใจเป็นที่ตั้งของมโนกรรม มโนกรรมคือการกระทำที่เกิดขึ้นด้วยใจ ยังไม่ลงไม้ลงมือด้วยกาย

นอกจากเป็นที่ตั้งของมโนกรรมแล้ว โดยธรรมชาติของใจยังสามารถรับรู้เรื่องราวต่างๆ เช่นภาวะของตนเอง ทราบได้ด้วยตนเองว่าใจถูกดัดแปลงให้สว่างได้ด้วยเจตนาที่เป็นกุศล หรือปรับให้มืดลงด้วยเจตนาอันเป็นอกุศลก็ได้

เมื่อตั้งเจตนาเป็นกุศล เช่นจะช่วยเหลือผู้อื่นให้พ้นจากความเดือดร้อน เรียกว่าทำกรรมขาว เพราะกรรมนั้นมีความสว่าง และปรุงแต่งจิตให้สว่าง สามารถรู้สึกได้ด้วยใจว่าทำกุศลกรรมแล้วเบิกบาน มีปีติโสมนัสนาน อยากยิ้มชื่นใจ หัวอกเบาโล่ง อบอุ่นและรู้สึกปลอดภัยไร้กังวล ต่อให้ตกอยู่ในท่ามกลางอาวุธแวดล้อมก็ไม่นึกพรั่น เพราะใจบอกตนเองว่าถ้าต้องขาดใจตายเดี๋ยวนั้นก็มีอะไรดีๆรออยู่ มัจจุราชไม่น่ากลัวเกรงเอาเลย

แต่หากตั้งเจตนาเป็นอกุศล เช่นจะเบียดเบียนให้ผู้อื่นต้องเป็นทุกข์ ก็เรียกว่าทำกรรมดำ เพราะกรรมนั้นมีความมืด และปรุงแต่จิตให้มืด เหตุนี้จึงถือว่ากรรมคือเจตนา เจตนาคือกรรม สามารถรู้สึกได้ด้วยใจว่าทำอกุศลกรรมแล้วทึบแน่น แม้เกิดความอิ่มใจหรือสะใจบ้างก็หน่วงหนักอยู่ในอก และรู้สึกเหมือนตกอยู่ท่ามกลางภยันตราย น่ากังวลอย่างลึกลับแม้อยู่ในรถหุ้มเกราะกันกระสุนหนากี่หุนก็ตาม เพราะใจบอกตนเองว่าถ้าตายเดี๋ยวนั้นก็ต้องไปเป็นทุกข์หนักทันที มัจจุราชจะเป็นผู้มาเยือนที่น่าขนหัวลุกที่สุดในชีวิต

กรรมทั้งหลายมีใจเป็นใหญ่ มีใจเป็นประธาน แม้จะลงมือกระทำทางกายเหมือนกัน แต่ถ้ามโนกรรมแตกต่างกัน ก็ให้ผลเป็นคนละเรื่อง ยกตัวอย่างเช่นหมอสองคนฉีดยาให้คนไข้เหมือนๆกัน แต่หมอคนหนึ่งเลือกยาที่รู้ว่าจะช่วยให้หายขาด ก็เรียกว่ามีมโนกรรมเป็นการช่วยเหลือ และทำหน้าที่ของหมอด้วยจิตวิญญาณของหมอ ส่วนหมออีกคนเลือกยาที่รู้ว่าจะบรรเทาอาการให้ลดลง แต่ต้องมาฉีดยาและจ่ายเงินเพิ่มอีกหลายหน ก็เรียกว่ามีมโนกรรมเป็นการขูดรีด ไม่ได้ทำหน้าที่ของหมอ จิตวิญญาณเป็นแค่พ่อค้ายาแก้ปวดผู้ไร้ความปรานีเท่านั้น

จิตใจเป็นหนึ่งในผลกรรมจากอดีตชาติ เช่นใจที่มีสำนึกแบบมนุษย์ย่อมเคยทำบุญมาจนรู้ผิดชอบชั่วดี รู้ว่าอะไรเป็นกุศล อะไรเป็นอกุศล หากทำบาปไว้หนักๆ ไม่ใคร่จะได้ประกอบการบุญเอาเลย เช่นนี้กรรมจะตกแต่งให้ใจในชาติถัดมามืดมน รับรู้และแยกแยะยากว่าอะไรเป็นบุญ อะไรเป็นบาป

และการที่จิตใจเป็นเพียง ‘ผลผลิต’ จากกรรมในอดีต ก็ย่อมหมายความว่าจิตใจโดยความเป็นคุณอย่างนี้ไม่ได้มีอยู่ก่อนโดยเดิม คุณไม่สามารถอ้างว่าจิตในชาติที่แล้วเป็นอันเดียวกับจิตในชาตินี้ เนื่องจากจิตไม่ได้สร้างจิต แต่จิตถูกสร้างขึ้นด้วยกรรม หากกรรมเก่าของพวกเราดำกว่านี้ กรรมดำจะผลิตจิตแบบสัตว์นรก หรือจิตแบบเดรัจฉาน หรือจิตแบบเปรตขึ้นมาแทนจิตแบบมนุษย์

ฉะนั้นจึงไม่ผิดเสียทีเดียว หากคุณรู้สึกว่าตัวตนแบบที่เป็นคุณอยู่เดี๋ยวนี้ มีเพียงหนึ่งไม่มีสอง เหตุเพราะคุณไม่เคยมีจิตซ้ำกันสักชาติ เริ่มชาติใหม่ทุกอย่างก็เหมือนตั้งต้นใหม่หมด ทั้งร่างกายที่ได้มาใหม่ด้วยการขอแบ่งเลือดเนื้อจากพ่อแม่คู่ปัจจุบัน และทั้งจิตที่กรรมเก่าส่งให้อุบัติในจังหวะเหมาะแก่การปฏิสนธิ จะมีก็แต่การสืบของกรรม ที่ยังไหลไปอย่างสืบเนื่องเหมือนสายน้ำ

คุณสมบัติของจิตเป็นสิ่งที่ดัดแปลงได้ด้วยกรรมในปัจจุบันชาติ และง่ายกว่าการดัดแปลงกายมาก อีกทั้งยังให้ผลกระทบต่อชีวิตอย่างชัดเจน ทั้งความสุขอันเป็นของภายใน และทั้งการฉายรัศมีรุ่งเรืองเป็นที่ประจักษ์ต่อสายตาภายนอก

ความเจิดจรัสของจิตเกิดขึ้นจากสติเป็นหลัก และสติก็มีทั้งที่ยืนอยู่บนความเห็นชอบกับที่ยืนอยู่บนความเห็นผิด ฉะนั้นแม้เป็นอาชญากรก็อาจมีรัศมีจิตเฉิดฉายน่าเกรงขามได้ ตราบเท่าที่จิตของเขาไม่หมกมุ่นกับเรื่องต่ำๆ และมีสติอยู่กับเนื้อกับตัว หรือมีสติอยู่กับความสำเร็จที่เขารู้สึกยินดี แต่อย่างไรความเจิดจรัสที่ยืนพื้นอยู่บนกรรมดำ ก็ย่อมไม่สดใสเย็นใจได้เหมือนความเจิดจรัสที่ยืนพื้นอยู่บนกรรมขาวอย่างแน่นอน

ความเจิดจรัสอันเกิดจากการใช้สติปัญญา ใช้ความคิดอ่านที่ชาญฉลาดไปในทางช่วยเหลือผู้คน เมื่อรวมกับรัศมีสว่างสะอาดอันเกิดจากการมีขันติ งดเว้นความประพฤติอันเบียดเบียนตนเบียดเบียนท่าน จะปรุงแต่งให้เกิดความรู้สึกดีๆ อบอุ่นใจอยู่กับตนเอง และเหนี่ยวนำคนใกล้ชิดให้เกิดความรู้สึกแบบเดียวกันด้วย

ปาก

เป็นสถานีที่ตั้งใหญ่ของวจีกรรม วจีกรรมคือการกระทำทางวาจา วาจาคือการถ่ายทอดภาษาออกมาเป็นคำๆ เช่น พูดข้อความที่เป็นจริงหรือเท็จ พูดคำที่สุภาพรื่นหูหรือหยาบคายระคายโสต

ปากในความหมายของการเป็นที่ตั้งแห่งวจีกรรมนั้น จะหมายรวมเอาอวัยวะทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับการพูด เช่นแก้วเสียง ลิ้น เพดานปาก

ปากเป็นหนึ่งในผลกรรมจากอดีตชาติ ยิ่งปากสวยเข้ารูปเท่าไร ก็ยิ่งสะท้อนถึงวจีกรรมอันเป็นไปในทางมงคล หรือในทางสุจริตมากขึ้นเท่านั้น ตรงข้าม ถ้าปากยิ่งบิดเบี้ยวหรือมีรูโหว่น่าเกลียด ก็ยิ่งสะท้อนถึงวจีกรรมอันเป็นไปในทางอัปมงคล หรือในทางทุจริตมากขึ้นเท่านั้น

หากเคยเป็นผู้ประกอบแต่วจีสุจริต เช่นพูดเข้าข้างความจริง ไม่เข้าข้างใคร พูดสุภาพด้วยเจตนาให้ผู้ฟังเย็นใจ ไม่พูดหยาบคายหรือส่อเสียดนินทาให้รกหูใคร อย่างนี้แก้วเสียงจะใสเย็นเป็นกังวานชัด ลิ้นและเพดานปากเอื้อให้พูดได้คล่องถนัดตามธรรมชาติ แต่หากเป็นตรงข้าม พูดเท็จ พูดร้อนเป็นประจำ ก็ทำให้แก้วเสียงแหบแห้ง หรือลิ้นและเพดานปากก่อให้เกิดเสียงอู้อี้ไม่น่าฟัง

มือ

เป็นที่ตั้งใหญ่ของกายกรรม กายกรรมคือการกระทำทางกาย เช่นฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ ลูบคลำสิ่งต้องห้าม หรือกระดกเหล้าเข้าปาก

นอกจากกระทำกายกรรมได้แล้ว มือยังอาจเป็นอุปกรณ์ทำวจีกรรมได้ด้วย เช่นจับปากกาดินสอนเขียนหนังสือ หรืออาศัยปลายนิ้วทั้งสิบกดแป้นพิมพ์ เพื่อสื่อคำพูดในหัวออกไปให้ผู้รับได้เข้าใจเนื้อสารที่ต้องการสื่อ

มือเป็นหนึ่งในผลกรรมจากอดีตชาติ เช่นหากเป็นชายที่เคยช่วยเหลือคนมามาก จะมีขนาดมือที่ใหญ่และนิ้วมือที่ยาวแบบสมส่วนกับร่างกาย และจะเป็นอวัยวะที่ก่อให้เกิดความรู้สึกกับใจเจ้าของ กระตุ้นให้อยากทำงานใหญ่ หรืออยากช่วยเหลือผู้อื่นด้วยมือตน แต่หากมีมือที่บอบบาง แม้เป็นชายก็มีแนวโน้มจะเป็นพวกงานหนักไม่เอา งานเบาไม่สู้ เป็นต้น

เท้า

เป็นที่ตั้งของกายกรรม แต่ก็อาจเป็นที่ตั้งของวจีกรรมได้สำหรับบางคนที่มีสภาพมือบกพร่อง คือหัดใช้เท้าแทนมือในการเขียน

เท้าเป็นอวัยวะที่ก่อให้เกิดการเดินทาง แต่ขณะเดียวกัน จากตำแหน่งที่ตั้งที่ต่ำสุดในร่างกาย ก็เหนี่ยวนำใจให้คิดไปในทางต่ำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากจะใช้อวัยวะส่วนนี้กับมนุษย์ด้วยกัน เช่นความรู้สึกเมื่อใช้มือผลักกับใช้เท้าถีบจะเป็นคนละเรื่อง พูดง่ายๆคือถ้าใช้เท้ากระทำกายกรรมกับผู้อื่น โอกาสที่จะเป็นอกุศลนั้นสูงกว่าโอกาสที่จะเป็นกุศล

เท้าเป็นหนึ่งในผลกรรมจากอดีตชาติ เช่นคนที่มีรูปเท้าไม่สมบูรณ์ เดินเหินไม่ถนัด มักเป็นพวกที่ไม่มั่นคงในกุศลธรรม ตั้งใจทำดีแล้วย่อหย่อน เนื่องจากเท้าเป็นที่ตั้ง ที่ยืน ที่ทรง หรืออีกนัยหนึ่งเป็นเครื่องหมายแห่งการทรงอยู่ หากใจอ่อนให้กับกิเลสง่ายๆ รูปเท้าจึงมักจะเป็นเครื่องฟ้องในชาติถัดมา

หัว

เป็นที่ตั้งของกายกรรม เป็นของสูง เมื่อน้อมลงแทบเท้าอันเป็นส่วนต่ำสุดของผู้ใหญ่ ผู้มีพระคุณ หรือผู้ทรงศีลที่ศักดิ์สิทธิ์สูงส่ง จึงหมายถึงการแสดงความเคารพขั้นสูงสุด หน้าผากที่จดลงกับพื้นคือขณะจิตที่มานะลดลงเหลือศูนย์

หัวเป็นหนึ่งในผลกรรมจากอดีตชาติ หากมีรูปมนงาม ก็สะท้อนถึงกรรมดีประเภทอ่อนน้อมถ่อมตน รู้จักให้ความเคารพด้วยการไหว้งามๆ ว่าง่ายอยู่ในโอวาทของผู้ทรงธรรม กับทั้งมีความประพฤติอยู่ในร่องในรอยของศีลสัตย์ไม่บกพร่องง่ายๆ

ตา

เป็นที่ตั้งของกายกรรม เพราะไม่ได้มีไว้ดูรูปอย่างเดียว แต่ยังเอาไว้ทอดมองผู้อื่นด้วยความเมตตา หรือเอาไว้จ้องหน้าให้ใครๆคร้ามกลัว นอกจากนั้นยังมีวิธีมองแบบตาไม่ตรงกับใจ ใจประสงค์ร้ายแต่เสแสร้งแกล้งมองอย่างมีไมตรี เป็นต้น ดวงตาเป็นที่แสดงออกของเมตตาจิตหรือจิตคิดแค้น ก่อให้เกิดความสบายใจหรือขุ่นใจแก่ผู้ถูกมองได้มากกว่าอวัยวะส่วนอื่นใด

นัยน์ตาเป็นหนึ่งในผลกรรมจากอดีตชาติ หากมีความงามหรือรูปลักษณะที่ดีน่าพึงใจ มักหมายถึงกรรมจากการทอดมองผู้อื่นด้วยเมตตาจิต หรือถ้านัยน์ตาเป็นประกายใสซึ้งและมีแววลึกมากๆ ก็อาจหมายถึงกรรมที่เคยมองพระพุทธรูปหรือสมณะด้วยแววเคารพเลื่อมใสเป็นล้นพ้น

นัยน์ตาคนส่วนใหญ่ไม่ถึงกับสวย และไม่ถึงกับแย่ เพราะเคยมองด้วยเมตตากับคนที่ตนรัก และมองด้วยโทสะกับคนที่ตนชัง หายากที่ระวังรักษาสายตาในการทอดมองให้เสมอกัน ไม่ว่ามิตรหรือศัตรู

เครื่องเพศ

เครื่องเพศเป็นที่ตั้งของกายกรรม รวมทั้งเป็นอุปกรณ์ก่อกรรมและการรับผลกรรมอย่างใหญ่ สิ่งมีชีวิตใดแสดงเครื่องหมายทางเพศได้ ย่อมบ่งบอกว่าจิตยังผูกอยู่กับเรื่องทางเพศ ก่อกรรมและรับกรรมทางเพศแบบใดแบบหนึ่งได้เสมอ

เครื่องเพศเป็นของสงวน ดังนั้นเพียงมีใจสงวนรักษาหรือคิดหาญเปิดเผยไม่เลือก ก็ก่อให้เกิดมโนกรรมอย่างใหญ่ ที่โน้มเอียงไปในทางละอายหรือไม่ละอายต่อบาปได้แล้ว

เครื่องเพศเป็นหนึ่งในผลกรรมจากอดีตชาติ อวัยวะเพศชายสร้างความรู้สึกพื้นฐานของฝ่ายรุก ฝ่ายริเริ่ม ฝ่ายควบคุมจัดการ ดังนั้นจึงสะท้อนให้เห็นกรรมอันเป็นฝ่ายริเริ่มงานบุญ และควบคุมตนเองอยู่ในร่องรอยศีลธรรมได้ดี ส่วนอวัยวะเพศหญิงสร้างความรู้สึกพื้นฐานของฝ่ายรับ ฝ่ายติดตาม ฝ่ายรองรับการจัดการ ดังนั้นจึงสะท้อนให้เห็นกรรมอันเป็นฝ่ายสนองงานบุญที่ผู้อื่นริเริ่มไว้

อย่างไรก็ตาม เหตุให้เป็นหญิงชายนับว่าซับซ้อน ความติดใจในการเป็นหญิงก็นับว่าเพียงพอจะให้เกิดเป็นหญิงได้ ถึงแม้ว่าจะริเริ่มทำบุญและมีความหนักแน่นในศีลสัตย์ก็ตาม ความหนักแน่นในศีลสัตย์จะสะท้อนออกมาในรูปของเครื่องเพศที่น่าพิสมัยเกินธรรมดาแทนการยื่นออกมาเป็นเพศชาย

สำหรับความเป็นชาย อวัยวะเพศคือผลกรรมที่ตกแต่งให้เกิดปมเขื่องหรือปมด้อย มีผลกับความเชื่อมั่น และมีผลต่อพฤติกรรมทางเพศ ตลอดจนเป็นฐานความรู้สึกในช่วงวัยต้นๆ ว่าตัวตนที่ปรากฏในโลกยิ่งใหญ่หรือต่ำต้อย

อวัยวะเพศเล็กเกินควร สะท้อนถึงการเป็นผู้เคยทำงานใหญ่หรือตั้งใจมุ่งมั่นเอาชัยสำคัญ แต่ถอดใจ ขลาดกลัว แล้วหลบลี้หนีหายไป หรือเป็นพวกชอบเอาตัวรอด ห่วงแต่ตัวเองกระทั่งกล้าทิ้งครอบครัว ทิ้งพรรคพวก หรือกระทั่งขายชาติเพื่อประโยชน์สุขของตนตามลำพัง นอกจากนี้ยังมีส่วนของการผิดศีล หรือการหากินกับผู้หญิงประกอบอยู่ด้วย

อวัยวะเพศขนาดใหญ่เกินควร ชนิดที่มโหฬารน่าเกลียดนั้น เกิดจากกรรมที่ชอบโอ่อวด ชอบให้ใครต่อใครคิดว่าตนยิ่งใหญ่เกินจริง ทำดีหวังเอาหน้าเป็นหลัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าขนาดต้องหอบนักข่าวมาช่วยกันถ่ายทอดสดทั่วประเทศถึงจะยอมควักกระเป๋า อย่างนี้ชาติต่อมาก็ต้องเป็นเจ้าของสัดส่วนที่น่าขยาด ไม่ค่อยน่าภิรมย์นัก

และแม้อวัยวะเพศของทั้งชายหญิงจะสร้างความรู้สึกฝ่ายต่ำ นำมาใช้ด่าทอกัน ชวนให้นึกถึงกิจกรรมอันพึงละอาย แต่อย่างไรอวัยวะเพศก็เป็นต้นกำเนิดมนุษย์และสัตว์ทั้งหลาย จึงกล่าวได้ว่ามนุษย์และสัตว์มีกำเนิดจากความผูกพันทางเพศ และสมควรเจริญเติบโตขึ้นอยู่สูงเหนือเรื่องน่าละอายทางเพศ ไม่ใช่คิดถึงเรื่องเพศแต่ในเชิงความสนุกบันเทิงโดยไม่จำเป็นต้องไยดีเลือกหน้า

ส่วนอื่นๆของกาย

ทั้งตัวอาจใช้เป็นอุปกรณ์การมีเพศสัมพันธ์ และทั้งตัวอาจใช้เป็นอาวุธทำร้ายร่างกายผู้อื่น ขณะเดียวกันทั้งตัวก็อาจถูกทำร้ายโดยง่าย จึงกล่าวสรุปได้ว่าทุกชิ้นส่วนของร่างกายมนุษย์ล้วนเป็นอุปกรณ์ก่อกรรม เช่นสามารถเอาไหล่กระแทกทำลายประตู ขณะเดียวกันก็อาจถูกทุบไหล่ให้บาดเจ็บ เป็นต้น

อวัยวะทุกชิ้นเป็นส่วนหนึ่งของผลกรรมจากอดีตชาติ หากสมส่วนหรือดูพอดีที่ได้ตั้งอยู่ตรงจุดนั้นๆ ก็แปลว่าอวัยวะนั้นๆถูกตกแต่งด้วยบุญอย่างใดอย่างหนึ่ง แต่หากมีความบกพร่อง ไม่สมส่วน หรือดูขัดกับอวัยวะโดยรอบ ก็สันนิษฐานได้ว่าอวัยวะนั้นๆถูกตกแต่งด้วยบาปอย่างใดอย่างหนึ่ง

ไม่มีใครสมบูรณ์แบบหมด เพราะทุกชิ้นส่วนในกายมนุษย์สะท้อนแสดงซึ่งกรรมอย่างใดอย่างหนึ่งเสมอ และมักเป็นกรรมที่ทำประจำ ไม่ค่อยเป็นกรรมที่ทำชั่วคราว กรรมที่ทำชั่วคราวแล้วก่อให้เกิดผลทางกายได้ มักเป็นกรรมที่ทำกับผู้ทรงคุณหรือบังเกิดผลใหญ่กับคนหมู่มาก ตัวอย่างเช่นถ้ามีโอกาสเอาศีรษะจรดลงแทบบาทพระพุทธเจ้าพระองค์ใดพระองค์หนึ่งเพียงครั้งเดียว แล้วระลึกถึงอยู่เนืองๆด้วยความอิ่มอกอิ่มใจไปจนชั่วชีวิต เกิดชาติใหม่ย่อมเป็นผู้มีรูปศีรษะมนงามน่าชมยิ่ง

กล่าวโดยสรุปคือรูปกายเป็นอย่างไรก็ได้มาจากผลกรรมเก่า แต่ด้วยความไม่รู้และความหลงลืมอดีตกรรม ก็ทำให้คนเราหลงเข้าใจว่าได้มาโดยบังเอิญ ไม่จำเป็นต้องทำอะไร การเปิดใจรับรู้ความจริงเกี่ยวกับกรรมและผลที่ปรากฏออกมาทางรูปกายและลักษณะของจิตใจ จะนำไปสู่ความมีสติในอีกแบบหนึ่งในการเล่นเกมกรรมรอบนี้

ความเป็นอุปกรณ์เล่นเกมราคาแพงที่สุด

อุปกรณ์เล่นเกมกรรมของภพภูมิอื่นนั้น ไม่ค่อยได้ความนัก ขอแสดงพอสังเขปดังนี้

๑) ทุคติภูมิ กายใจของเหล่าสัตว์นรกถือกำเนิดขึ้นด้วยมหันตอกุศล เป็นไปเพื่อเสวยทุกข์เผ็ดร้อน กายใจของเหล่าสัตว์เดรัจฉานถือกำเนิดขึ้นด้วยมหาอกุศล เป็นไปเพื่อหมกจมอยู่กับสิ่งสกปรกและการตระเวนเหม่อลอย กายใจของเหล่าเปรตถือกำเนิดขึ้นด้วยอกุศล เป็นไปเพื่อความลุ่มๆดอนๆเอาแน่เอานอนอะไรไม่ได้ รวมแล้วอุปกรณ์เล่นเกมกรรมในทุคติภูมิเป็นของชั้นเลว มีขึ้นเพื่อรับบทลงโทษเป็นหลัก

๒) สุคติภูมิ กายใจของทวยเทพยดาถือกำเนิดขึ้นด้วยมหากุศล เป็นไปเพื่อทิพยสุขและความรื่นเริงสำราญอันวิจิตร กายใจของพระพรหมถือกำเนิดขึ้นด้วยมหัคตกุศล เป็นไปเพื่อวิเวกสุขอันพ้นวิสัยกามและตั้งมั่นนาน รวมแล้วอุปกรณ์เล่นเกมกรรมในสุคติภูมิเป็นของชั้นดี มีขึ้นเพื่อรับการตกรางวัลเป็นหลัก

คราวนี้ย้อนกลับมาดูกายใจของมนุษย์เพื่อเปรียบเทียบบ้าง กายใจของมนุษย์อยู่ในขอบเขตของสุคติภูมิเช่นกัน เพราะสภาพแวดล้อมไม่เร่าร้อนเหมือนนรก ไม่สกปรกเหม็นหืนเหมือนที่อยู่เดรัจฉาน ไม่แปรปรวนเหมือนแหล่งเร่ร่อนของเปรต

กายใจมนุษย์แข็งแรงและมีความมั่นคงสม่ำเสมอ เพราะคุมรูปอยู่ด้วยปัจจัยอันคงเส้นคงวา ทั้งบุญเก่า ทั้งอาหารและอากาศใหม่ๆ ธาตุดิน น้ำ ไฟ ลมประชุมกันด้วยสัดส่วนเหมาะสม จึงใช้งานได้นานพอควร อย่างน้อยก็ใช้พัฒนาจิตวิญญาณ สั่งสมบุญบารมี และหักเหเส้นทางกรรมได้ทัน ก่อนตัวอุปกรณ์จะถึงเวลาเสื่อมลง

เงื่อนไขการปรากฏมีปรากฏเป็นของอุปกรณ์เล่นเกมชิ้นนี้ ได้แก่

๑) ต้องบุญถึง เพราะถ้าบุญไม่ถึงวิญญาณก็มาเข้าท้องมนุษย์ไม่ได้ หรืออยู่ในท้องได้แต่ไม่มีโอกาสลืมตาดูโลก หรือมีโอกาสลืมตาดูโลกแต่ก็ต้องตายเสียก่อนจะรู้ความ หรือรู้ความแล้วก็ตายเสียก่อนจะได้ทำกรรมดีแก้ตัว

๒) ต้องอาศัยท้องแม่เกิด แตกต่างจากสัตว์ในภพภูมิอื่นที่อาจฟักตัวจากไข่ หรือเกิดจากเถ้าไคลสกปรก หรืออุบัติขึ้นเต็มรูปโดยไม่ต้องอาศัยปัจจัยแวดล้อมช่วย

๓) กายต้องเริ่มจากเล็กไปใหญ่ เมื่อยังเล็กจึงต้องพึ่งพาคนอื่น ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ หากไม่มีใครช่วยก็ต้องตายไป

๔) ใจต้องเริ่มจากไม่รู้เป็นเรียนรู้ ทุกคนเริ่มต้นจากการไม่เข้าใจอะไรเลย พูดไม่เป็นภาษา และทำอะไรไม่ถูกสักอย่าง แล้วค่อยๆถูกป้อนอาหารเป็นคำข้าว พร้อมกับถูกป้อนอาหารเป็นข้อมูลความรู้ เพื่อให้โตขึ้นเอาตัวรอดในสภาพของความเป็นมนุษย์

ด้วยเงื่อนไขต่างๆดังกล่าว มนุษย์จึงมีศักยภาพที่จะเอาชนะความไม่รู้ และถูกบีบบังคับให้ต้องเลือกตัดสินใจก่อกรรมประการต่างๆเพื่อความอยู่รอด เมื่อต่างฝ่ายต่างไม่รู้จึงมีสิทธิ์ช่วยเหลือกันหรือเบียดเบียนกัน

๙ เดือนในท้องแม่เป็นช่วงเวลาของการลบความจำ การเกิดเป็นมนุษย์จึงล้างมลทินในชาติก่อนๆได้ระดับหนึ่ง อย่างน้อยก็ตั้งต้นชีวิตด้วยความสบายใจ ไม่ต้องรู้สึกผิดกับการเคยเป็นคนชั่วช้า และไม่ต้องเสียดายอาลัยกับการเคยเสวยสุขล้นเหลือใดๆ มีแต่ต้องเดินหน้าเผชิญความจริงว่าจะเข้ามาในท่าดีท่าร้ายแบบไหน โดยมีสิทธิ์เลือกที่จะโต้ตอบอย่างไรก็ได้ เหมือนหรือต่างจากอดีตชาติแค่ไหนก็ได้

ในโลกมนุษย์เต็มไปด้วยที่ตั้งของการบำเพ็ญบุญ นับตั้งแต่ผู้มีพระคุณ บุคคลอนาถารอความช่วยเหลือ ตลอดจนผู้ทรงศีลซึ่งเป็นนาบุญอันเยี่ยม ความเกี่ยวข้องกับผู้คนทั้งหมดคือโอกาสให้ตั้งจิตทำบุญ ไม่ต่างจากเกมคอมพิวเตอร์ที่มีสารพัดวัตถุให้เก็บเกี่ยวไม่เลือก สุดแท้แต่ใครจะตาดีเห็นเอา

สภาพอันหยาบและตั้งมั่นของกายมนุษย์หล่อหลอมจิตใจให้แข็งแกร่งพอประมาณ ไม่บอบบางและอ่อนไหวกับทุกข์ง่ายเหมือนจิตของเทวดา กับทั้งมีโอกาสเผชิญทั้งทุกข์ทั้งสุขสลับกัน คล้ายแบ่งเอาครึ่งหนึ่งของทุคติภูมิมาทำให้ไม่เหลิงลอย และแบ่งเอาครึ่งหนึ่งของสุคติภูมิมาทำให้ไม่ซมเศร้าเกินไป ฉะนั้นโอกาสประจักษ์สัจจะความจริงของเกมกรรมจึงสูงกว่าภูมิเทวดาด้วย ซึ่งเมื่อประจักษ์ความจริงอย่างถึงใจแล้ว จะเลือกสร้างเหตุให้เล่นเกมต่ออย่างสนุก หรือจะเลือกยุติการเล่นเกมออกไปพักเหนื่อยถาวร ก็เป็นสิทธิ์อย่างสมบูรณ์ของแต่ละคน

กายใจมนุษย์จึงเป็นอุปกรณ์เล่นเกมราคาแพง และถ้าคิดในแง่ความสามารถโกยคะแนน ก็ต้องนับว่าเป็นอุปกรณ์ราคาแพงสูงสุด ใครไม่รู้ความจริงนี้เท่ากับไก่ได้พลอยหรือลิงได้แก้ว

บทต่อๆไปจะแสดงให้เห็นว่าการเล่นเกมแต่ละครั้ง จะมีผลให้ได้มาซึ่งอุปกรณ์เล่นเกมที่ดีขึ้นหรือเลวลง

อ่านต่อบทที่ ๓ >>