ทำบุญกับพระรูปเดียวกันได้บุญเท่ากันไหมถ้าท่านผ่องใสไม่เท่ากัน (ดังตฤณ)

ถาม : มีพระรูปหนึ่งเดินบิณฑบาตผ่านหน้าบ้านผมประจำบางวันดูท่านผ่องใสเหมือนเพิ่งออกจากกรรมฐานแต่บางวันก็ดูหมองคล้ำเหมือนคนธรรมดากำลังกลุ้มใจอยากทราบว่าบุญที่ผมทำกับท่านในแต่ละครั้งมีความแตกต่างกันหรือไม่?

> จากหนังสือ เตรียมเสบียงไว้เลี้ยงตัว เล่มที่ ๑๑

ดังตฤณ: 
ก่อนพระพุทธเจ้าจะเสด็จดับขันธ์ ท่านตรัสว่าบิณฑบาตที่มีอานิสงส์แก่ผู้ถวายยิ่งใหญ่กว่าบิณฑบาตครั้งอื่นๆ ได้แก่คราวที่พระองค์เสวยบิณฑบาตแล้วตรัสรู้ กับคราวที่พระองค์เสวยบิณฑบาตแล้วเสด็จดับขันธ์

นั่นหมายความว่าผู้ใดมีโอกาสใส่บาตรพระพุทธองค์ในคราวที่กำลังจะตรัสรู้เป็นพระอรหันต์ กับคราวที่กำลังจะละโลกนี้ไป ย่อมได้ผลไพบูลย์ยิ่งกว่าใส่บาตรพระศาสดาองค์เดียวกันในระหว่างทรงพระชนม์อยู่ คือได้อานิสงส์ครอบคลุม ทั้งการเป็นผู้มีอายุยืน การเกิดในตระกูลสูงการมีชีวิตที่เป็นสุข การตั้งอยู่ในฐานะไม่น้อยหน้าใคร กล่าวได้ว่าบุญนั้นเป็นไปเพื่อสวรรค์ เป็นไปเพื่อความยิ่งใหญ่โดยแท้

ความจริงพระพุทธองค์ไม่ได้ตรัสให้พวกเรารับรู้แล้วเกิดความโลภ แต่ท่านตรัสเพื่อไม่ให้คนถวายภัตตาหารสุดท้ายเป็นกังวล ว่าอาหารของตนเป็นพิษเป็นเหตุให้พระองค์ประชวรหนักถึงขั้นต้องดับขันธ์

อย่างไรก็ตาม การตรัสแสดงความจริงนี้ทำให้เราได้ความรู้ประการหนึ่งคือ แม้จะเป็นบุคคลเดียวกันถ้าต่างวาระ ต่างโอกาสก็เป็นเครื่องขยายผลบุญผลบาปได้ผิดกัน

ในกรณีทั่วไปคุณทำบุญทำบาปกับใคร จะได้ผลใหญ่หรือน้อยแค่ไหนก็ขึ้นอยู่กับว่าวันนั้นหรือขณะนั้นๆ ผู้ถูกกระทำมีคุณภาพจิตดีเลวเพียงใดประกอบกับโดยรวมแล้วผู้ถูกกระทำมีบารมีธรรมสูงต่ำปานไหน

อย่างเช่นพระที่คุณใส่บาตรนั้นวันไหนกายใจท่านผุดผ่อง คุณย่อมเลื่อมใส เกิดความโสมนัสในการใส่บาตรนั่นเป็นส่วนกุศลที่เห็นถนัด แต่ต่อให้คุณตาบอดมองไม่เห็นเลยว่าท่านผุดผ่องเพียงใดการใส่บาตรครั้งนั้นก็ย่อมได้ผลไพบูลย์ในตัวเองอยู่ดี

แต่วันใดท่านมีจิตเศร้าหมองก็หาใช่ว่าบุญจะหดไปทันที เพราะอย่างไรบารมีธรรมของท่านในฐานะที่ใส่ผ้าเหลืองก็ยังคงอยู่ หากท่านเป็นพระที่ประพฤติปฏิบัติตนตามวินัย ไม่ใช่พระทุศีลคุณก็ได้ชื่อว่าทำบุญกับพระซึ่งเป็นทานที่ยิ่งใหญ่กว่าทานธรรมดามากอยู่แล้วในตัวเอง

ฉะนั้นขอเพียงใจคุณมีความปลาบปลื้มรื่นเริงในการให้ทานทุกวัน ผลรวมย่อมใหญ่หลวงอยู่แล้ว ไม่ควรคำนึงแยกเป็นครั้งๆว่าวันนี้บุญน้อย วันก่อนบุญมากและวิธีง่ายๆที่จะให้ใจปลื้มได้ทุกวันก็คือเอาตาไปเล็งที่ชายผ้าเหลืองให้มากกว่ามองหน้าพระ

ฝากทิ้งท้ายนะครับในเรื่องการทำบุญให้ได้อานิสงส์มากนั้น สิ่งที่ต้องสำรวจตรวจกันให้ลึกซึ้ง คือความรู้ในการทำบุญก่อให้เกิด ‘ความโลภ’ หรือก่อให้เกิด ‘ความเข้าใจ’ ความโลภเป็นกิเลสที่ลดทอนบุญในตัวเองเพราะความโลภเป็นภาคมืดของจิต เป็นมลทินแก่จิต ส่วนความเข้าใจเป็นปัญญาที่เพิ่มพูนบุญในตัวเอง  เพราะความเข้าใจเป็นภาคสว่างของจิต เป็นประกายแก่จิตหากคุณทำบุญไม่เลือกหน้า ไม่เลือกวาระโอกาส ก็เท่ากับคุณได้สร้างโอกาสแห่งความสุข ความเจริญขึ้นแล้วในทุกที่ทุกสถาน