เคารพรักพ่อมาก แต่กับแม่เฉยๆจะทำอย่างไรดี (ดังตฤณ)

ถาม : ดิฉันรู้ว่าลูกต้องกตัญญูเลี้ยงดูพ่อแม่ในยามชรา ดิฉันเคารพรักพ่อมาก แต่กับแม่นั้นเฉยๆมาตั้งแต่เด็ก ถึงดิฉันจะเลี้ยงดูแม่อย่างดีตามฐานะในยามชรา ก็ทำไปตามหน้าที่ หาได้ทำไปด้วยความรักไม่ ดิฉันรู้สึกผิดที่เป็นลูกไม่รักแม่ แต่ไม่ทราบจะแก้ไขอย่างไร เพราะความรักไม่ใช่สิ่งที่บังคับใจให้เป็นไปตามความต้องการ

> จากหนังสือ เตรียมเสบียงไว้เลี้ยงตัว เล่มที่ ๑๒

ดังตฤณ: 
ธรรมดาครับ ลูกผู้หญิงมักรักพ่อ ส่วนลูกผู้ชายมักรักแม่ หรือไม่ก็ผูกพันกับพ่อหรือแม่ที่ให้ความอบอุ่นได้มากกว่า

ความผูกพันไม่ได้เกิดขึ้นด้วยฐานะหน้าที่ แต่เกิดจากการคุยกันบ่อยๆ การสร้างเหตุการณ์น่าจดจำร่วมกันบ่อยๆ นี่คือกฎตายตัว คนเราจะรักกันไม่ใช่เพราะถูกสั่งให้รัก แต่เพราะความผูกพันกันในทางดี ในห้วงเวลาที่นานพอ

ฐานะลูกไม่ได้บังคับให้คุณต้องรักแม่ แต่การไม่รักแม่อาจทำให้คุณรู้สึกผิดอยู่ตลอดเวลา โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเกิดการเปรียบเทียบด้วยคำถามแสลงใจ เช่น ทีพ่อทำไมเคารพรักได้ แต่แม่ซึ่งอุ้มท้องคุณมาเก้าเดือนกลับเฉยๆ?

อย่าพยายามที่จะรักเพราะเห็นว่าควรรัก อย่าพยายามปลูกสำนึกตัวเองขึ้นมาดื้อๆว่าเป็นแม่แล้วต้องรักแสนรัก แม่ของคุณแยกออกแน่ๆว่าฝืนรักกับรักจริงต่างกันอย่างไร แล้วก็ไม่มีใครรู้สึกดีหากทราบว่าอีกฝ่ายจำใจรักตน ประหนึ่งตนเองไม่เคยมีคุณค่าที่แท้จริง ต้องมีใครแสร้งเอาใจกันอย่างนั้น

ลูกผู้หญิงนั้นสามารถซาบซึ้งบุญคุณแม่ได้ง่ายกว่าลูกผู้ชาย เพราะวันหนึ่งคุณจะอยากมีลูก และส่วนหนึ่งที่ธรรมชาติดลใจให้คนเราอยากมีลูก ก็เพื่อรู้จักความเป็นมนุษย์ที่ครบวงจร ความรู้สึกของผู้หญิงตอนคลอดลูกออกมาลืมตาดูโลกสำเร็จนั้น น่าจะพอๆกับที่ผู้ชายรู้สึกว่าตัวเองทำงานยิ่งใหญ่สำเร็จสักชิ้น ความรักความอาทรในตัวลูกที่เคยเป็นเลือดก้อนหนึ่งในกายคุณ จะทำให้เข้าใจซึ้งไปถึงก้นบึ้งของวิญญาณ ว่าแม่รักลูกได้ขนาดไหน และนั่นก็จะชวนให้คุณนึกออก ว่าความรู้สึกแบบเดียวกันได้เคยเกิดขึ้นกับแม่ของคุณยามมีคุณอย่างไร

หมั่นพิจารณาให้เห็นพระคุณของแม่ตามจริงทีละน้อย ดีกว่าฝืนเร่งปั๊มความรักออกมาจากอากาศ เสียงรณรงค์ให้รักแม่อาจทำให้คุณรู้สึกผิดหรือจำต้องฝืนใจซื้อของแพงในวันแม่ แต่ในที่สุดพอข้ามวันแม่ไป ใจคุณอาจนึกเสียดายเงินทอง จนกลายเป็นปัจจัยของความ ‘รู้สึกเฉยๆ’ กับแม่ตลอดปีที่เหลือ

วันแม่ไปหาแม่ ค่อยๆดูความจริงปีต่อปี แค่คุณปรากฏตัวเฉยๆในวันแม่โดยไม่ทำอะไรเลย แม่ก็อบอุ่นใจและเป็นสุขขึ้นมาจากการเห็นคุณได้แล้ว อย่างน้อยก็สักนิดหนึ่ง เพราะเป็นวันแห่งการแสดงความระลึกถึงค่าของแม่ คุณปรากฏตัวในวันนั้น ก็แปลว่าท่านมีค่าต่อคุณแน่แล้ว

จากนั้นขอให้ลองย้อนนึกทบทวนถึงวัยเด็กดู หากแม่ปรากฏตัวเฉยๆ โดยไม่ยอมเหนื่อยยากลำบากเลี้ยงคุณ คุณจะไม่มีทางรอดมาจนถึงทุกวันนี้ได้เลย นี่แหละความแตกต่าง แค่คิดคุณจะรู้สึกได้ และเมื่อรู้สึกได้คุณจะค่อยๆเคารพรักท่านขึ้นมาโดยไม่ฝืนทีละน้อย

เนื่องจากเดือนสิงหาคมอันเป็นเดือนแห่งวันแม่ในปีนี้ ผมต้องสูญเสียคุณแม่ไป ก็ขอโอกาสนำส่วนต้นของหนังสืองานศพมาลงไว้ เพื่อให้เกิดความเบิกบานร่วมกันกับนางฟ้าเกิดใหม่อีกองค์หนึ่ง ซึ่งมีอุทยานร่มรื่นและสว่างสวยเป็นของเธอเอง การเขียน ‘เตรียมเสบียงไว้เลี้ยงตัว’ ตลอดสามปีที่ผ่านมาด้วยเจตนาให้แม่อ่าน แม่ได้อ่านแล้ว ผลบุญผลกุศลอันเกิดจากการเผยแพร่ธรรมไปในวงกว้างมีประมาณใด ขอจงได้แก่ คุณแม่อัจฉรา ไมตรีเวช ผู้ให้กำเนิดผมมาเขียนธรรมจนถึงบัดนี้ทั้งสิ้นทั้งปวงเทอญ.