เรียนหนังสือแต่จำไม่ได้ อ่านไม่ตรงข้อสอบ เพราะกรรมหรือเปล่า

ผู้ถาม : มาเรียนต่อ แล้วรู้สึกว่าเวลาอ่านหนังสือ หรือว่าต้องท่องจำอะไรค่อนข้างยาก แล้วก็ลืมง่าย ไม่รู้ว่าเกิดจากนานมาแล้ว ที่เคยผิดศีลข้อ 5 มาหรือเปล่า หรือว่าเกิดจากความพลาดตรงจุดไหนหรือเปล่าครับ

 

คือตอนเวลาสอบหรือว่าอ่านไป จะไม่ค่อยตรงกับที่สอบ และถ้าเทียบกับเพื่อนคนอื่นแล้ว รู้สึกว่าเขาอ่านไปตรง แล้วเขาไบรท์ค่อนข้างมาก  ก็เลยอยากจะขอคำแนะนำว่า ต้องตั้งใจหรือวางใจอย่างไร หรือว่ามีแนวทางการภาวนาอย่างไรหรือเปล่า เพื่อเพิ่มความรู้ความสามารถหรือว่าสติปัญญาในจุดนี้ครับ

 

ดังตฤณ:  ถ้าพูดถึงการเจริญสติ รู้กายรู้ใจ แล้วมีความก้าวหน้า ถ้าหากว่าสติเต็มขึ้นนี่ จะดีขึ้นหมดทั้งทางโลกและก็ทางธรรม

 

ทางธรรม คือเห็นได้ชัดว่า สภาพทางกายสภาพทางใจแต่ละขณะ ไม่ใช่ตัวไม่ใช่ตน ไม่ใช่สิ่งที่ทนอยู่กับภาวะใดภาวะหนึ่งได้นาน อันนี้คือเรียกว่า ผลของการเจริญสติอย่างถูกต้องแล้วได้ในทางธรรม  

 

คราวนี้ในแง่ของการเรียนหนังสือ ถ้าหากว่าเราเจริญสติมาถูกต้อง หัวจะเคลียร์ แล้วก็ความใส่ใจของเรา พูดง่ายๆว่า จิต เอาไปใช้งานได้ตามปรารถนา

 

คือพอเราใส่ใจเกี่ยวกับตำราข้อสอบ หรือว่าเก็งว่าควรจะออกตรงไหนอะไรต่างๆ จิตของเรานี่จะไม่วอกแวกและไม่สับสน จะทำความเข้าใจแบบมีเป้าหมาย  

 

อย่างอ่านหนังสือขึ้นมานี่ เราจะไม่ได้แค่จับประเด็นสอบ แต่จะจับประเด็นว่า สิ่งที่เรากำลังจะต้องอ่านต้องศึกษานี่ เป้าใหญ่คืออะไร

 

ยกตัวอย่างเช่น ถ้ากำลังศึกษาเรื่องเกี่ยวกับคณิตศาสตร์ สมการอะไรสักอย่างหนึ่ง แคลคูลัสที่เรารู้สึกว่ายาก เราจะไม่มองเป้าหมายว่า เราจะจำว่าสูตรอย่างนี้เท่ากับอะไรอย่างไร 

แต่เราจะทำความเข้าใจว่า ถ้าเราสามารถเข้าใจแคลคูลัสได้นี่ จะเอาไปคำนวณอะไรได้บ้าง มีเหตุการณ์จริง มีสิ่งที่เป็นภาคปฏิบัติ ที่อยู่ในใจเราก่อน เรานึกถึงเหตุการณ์ ไม่ใช่นึกถึงแค่สูตรที่ยุ่งยาก แล้วก็ไม่น่าจำ  เราจะนึกถึงอะไรที่เป็นเป้าหมายที่น่าจดจำก่อน

อันนี้อันดับแรกที่จะเข้ามาอยู่ในใจของคนที่มีสติเลยนะ  

อันดับที่สองคือ เวลาที่เราเริ่มที่จะศึกษาวิชาความรู้ เราจะไม่ศึกษาในแบบที่กัดฟันทน แต่เราจะมีสติ สามารถเห็นได้ว่าท่าทางของเราในปัจจุบันนี่ คอตั้งหลังตรงหรือเปล่า สบายอยู่หรือเปล่า หรือมีอาการเกร็งมีอาการฝืน

 

ถ้าหากว่าเราเห็นในขณะอ่านหนังสือว่า มีอาการเกร็งมีอาการฝืน เรามีสติรู้ทันทีว่า ท่าทีแบบนี้ อาการแบบนี้ของร่างกาย ไม่ใช่ภาวะพร้อมที่จะรับรู้ หรือจดจำอะไรได้ดีแล้ว เป็นภาวะที่มีกำแพงต้าน มีตัวที่ผลักใส ไม่อยากที่จะอ่านหนังสือ ไม่อยากที่จะรับรู้ข้อมูล

นี่! ตัวนี้มีสติ ที่จะเห็นสภาพทางกายว่าไม่พร้อม

 

แต่เมื่อไหร่ที่ร่างกายอ่อนสลวย มีความรู้สึกผ่อนคลายสบายๆ นั่งคอตั้งหลังตรงและก็มีสติเต็ม พอที่จะจดจำอะไรได้ง่ายๆ อย่างนี้นี่ก็เห็นว่าภาวะ เป็นภาวะเปิดรับพร้อมที่จะเอาข้อมูล พร้อมที่จะเอาสิ่งที่เป็นสาระแก่นสาร ที่เราจะเอาไปใช้สอบเข้าตัว 

 

จะเห็นเข้ามาทั้งสภาวะทางกาย ทั้งสภาวะทางใจ ว่าเป็นประตูเปิดรับหรือว่าเป็นการปิดประตูไม่ยอมรับ 

 

ถ้าหากว่าเราเห็นสภาพทางกายทางใจไม่พร้อม แล้วแค่เราฝึกให้ชินที่จะทำให้เกิดการผ่อนคลาย เช่นดูฝ่าเท้าเกร็งอยู่หรือเปล่า ดูฝ่ามือกำอยู่หรือเปล่า ดูใบหน้าว่าขมวดตึงไหม ก็จะกลายเป็นเห็นออกมาจากข้างในเลยนะว่า ภาวะปิดประตูกลายเป็นเปิดประตูขึ้นมาแทน

 

จากนั้นความสามารถที่จะจดจำ จะค่อยๆ เพิ่มขึ้น ตามกำลังของความสบายทางกายทางใจ ที่มีความพร้อมที่จะตั้งสติ อยู่กับเนื้อหาวิชาการ 

 

อาการวนเวียนนี่ บางที เป็นสภาพทางกายสภาพทางใจรบกวน เพราะไม่อยากอ่าน ไม่อยากเก็บความรู้เข้ามา

 

จำไว้เลยนะว่าสภาพทางจิต ถ้าพร้อม ถ้ามีความสบาย และมีความพร้อมที่จะเก็บข้อมูลเข้ามานะ จะจำ แต่ถ้ามีความไม่พร้อมจะไม่จำ 

เราลองสังเกตอาศัยการเจริญสตินี่ ไปดูตัวเองตอนอ่านหนังสือก็แล้วกัน

 

ผู้ถาม : ถ้าอย่างนี้ เราทำสมาธิเพิ่มจะช่วยได้ไหม

ดังตฤณ : นี่เราไปตั้งโจทย์อย่างนี้ คนส่วนใหญ่จะตั้งโจทย์แบบนี้นะ จะตั้งโจทย์ว่าการทำสมาธิ ไปหลับตาทำสมาธิ แล้วทุกสิ่งทุกอย่างจะดีขึ้น จะอัพเกรด 

 

เมื่อกี้ที่ผมบอกก็คือว่า ระหว่างอ่านหนังสือ เราลองดูว่าเรามีสติอยู่จริงๆหรือเปล่า คือเอาให้ได้ตรงนี้ก่อน อย่าเพิ่งไปคิดเรื่องเพิ่มสมาธิ

 

คิดเรื่องเพิ่มสมาธิ เราคิดมาหลายปีแล้ว แล้วก็กลับมาที่เดิมนะ คือว่าใจของเรานี่ยังมีกำแพงต้านที่จะอ่านหนังสือ หรือว่าที่จะศึกษาอะไรที่ยากๆ

 

ใจเรานะ คนส่วนใหญ่นะ พอรู้สึกว่ายากปุ๊บ เนื้อตัวจะเกร็ง ใจจะปิด

แต่ถ้าหากว่า เราสามารถสังเกตออก มีสติรู้ทันว่า ณ ขณะนั้นนี่ เนื้อตัวเราเกร็งขึ้นมา ใจเราปิดแล้ว เป็นประตูที่ปิด

 

เรามาเปิดประตูทางกายก่อน โดยการเห็นว่า ฝ่าเท้าฝ่ามือของเราผ่อนคลายไหม ถ้ายังไม่ผ่อนคลาย ทำให้ม้นผ่อนคลายซะ ทำให้ใบหน้าของเรานี่สบายขึ้นมาซะ ตรงนี้แหละที่สติจะได้ช่องเกิดขึ้น อย่าเพิ่งไปพูดเรื่องการทำสมาธิ

 

อย่าเพิ่งไปพูดการอัพเกรดสมาธิ มาอัพเกรดเรื่องสติ ความพร้อมตอนที่จะอ่านหนังสือก่อน สภาพทางกายทางใจนี่สำคัญมาก

 

เอา key word ไปว่า ตอนนั้น สภาพทางกายทางใจของเรา ทำตัวเป็นประตูที่ปิดอยู่ หรือว่าเปิดอยู่ ถ้าผ่อนคลายเปิด ถ้ากำลังเกร็งปิด 

นี่ จำแค่นี้ เอาแค่นี้ก่อน!

____________

คำถาม : เรียนหนังสือแต่จำไม่ได้ อ่านไม่ตรงกับข้อสอบ เป็นเพราะกรรมหรือไม่

รายการปฏิบัติธรรมที่บ้าน คลับเฮ้าส์

วันที่ ๒๗ มีนาคม ๒๕๖๔ 

ถอดคำ : เมี่ยง

ตรวจทาน : เอ้

รับชมคลิป: https://www.youtube.com/watch?v=iDevlqFY_Fk