ผู้ร่วมรายการ : ตอนที่เรานั่งทำสมาธิ จะรู้สึกเหมือนนิ่งแล้วเดี๋ยวมันมีอะไรวอกแวก เรามีวิธีจัดการยังไงกับมันบ้างคะ
ดังตฤณ : นี่แหละตรงนี้แหละสิ่งที่คุณได้เห็นไป มันได้เห็นไปครบแล้วนะครับ ตัวเหตุปัจจัยที่เราจะมีความนิ่งได้สมูท (smooth) ความนิ่งที่เป็นความนิ่งแบบพุทธ ที่จะเจริญขึ้นเป็นปัญญาได้ คือความนิ่งในแบบที่เห็นความต่างไปเรื่อยๆ อย่างเช่นที่คุณบอกว่าตอนนิ่งมันนิ่งได้ แต่เสร็จแล้วมันก็กลับมาวอกแวก อันนี้คือเรื่องปกติ คือธรรมชาติของจิตเลยนะครับ มันนิ่งอยู่ตลอดเวลาไม่ได้หรอก เดี๋ยวมันก็ต้องกลับมาวอกแวก
ประเด็นคือว่าเรามีสติเห็นว่า เดี๋ยวมันก็นิ่ง เดี๋ยวมันก็วอกแวก อันนั้นน่ะเป็นการเห็นที่ดีอยู่แล้วไม่ต้องไปแก้ไขอะไรทั้งสิ้น เพียงแต่ว่าเห็นให้เกิดความต่อเนื่อง เห็นโดยไม่คาดหวังว่าจะนิ่งอย่างเดียว เห็นด้วยความมีสติว่า บางทีจิตมันก็นิ่ง บางทีจิตมันก็วอกแวก แล้วเดี๋ยวมันก็กลับมานิ่งใหม่ได้ ตีค่าตีความให้เป็นจิตให้หมด อย่าตีค่าตีความว่าเราจะเอาความนิ่ง เพราะความนิ่งไม่ใช่ปัญญาแบบพุทธ
ความนิ่งเป็นแค่ผลของการที่เราทำสมาธิได้ดี หรือว่ากำลังของจิตมีมากพอ แต่ไม่ใช่ว่าความนิ่งจะพาเราไปหานิพพาน
สิ่งเดียวที่จำทำให้เราบรรลุมรรคผลนิพพานได้คือการเห็นว่าความนิ่งก็ไม่เที่ยง ความวอกแวกก็ไม่เที่ยง อะไรๆทางจิตที่มันปรุงแต่งจิตทั้งหลายล้วนแล้วแต่ไม่เที่ยง
พอเราเห็นชัดว่าทั้งหลายทั้งปวง ภาวะทางกายภาวะทางจิตล้วนแล้วแต่ไม่เที่ยง มันก็จะได้ข้อสรุปสุดท้ายคือ ไม่ใช่ตัวเดิม แสดงว่ามันไม่มีตัวตน
แต่ตอนนี้ใจของเรายังไงมันก็ไม่เชื่อ มันก็ยังปักใจอยู่ว่าต้องมีตัวตน เพราะจิตของเรายึดมานานชั่วกัปชั่วกัลป์ว่า มีอัตตาที่แน่นอนอยู่
เห็นมั้ยเวลาที่เราพยายามทำสมาธิ เราก็คล้อยตามอัตตาที่เรายึดมั่นนั่นแหละว่า เราจะต้องไปถึงจุดที่แน่นิ่งอย่างเดียว ไม่กลับมาวอกแวกเลย พระพุทธเจ้าท่านมาชี้ใหม่ บอกไม่ใช่ ไม่ใช่ว่าจะให้เห็นแต่ความนิ่งไม่เที่ยง ในจิตตานุปัสสนาพระพุทธเจ้าตรัสว่า เมื่อจิตเป็นสมาธิอยู่ ก็รู้ว่าจิตเป็นสมาธิ เมื่อจิตถอนออกจากสมาธิก็รู้ ณ ขณะที่ถอนออกมาว่าไม่เป็นสมาธิแล้ว
จิตของคุณวอกแวกบ้างนิ่งบ้าง
ก็ให้เห็นว่าจิตมันมีกำลังที่จะนิ่งแป๊บนึง แล้วเดี๋ยวมันก็ถอยออกมา ถอยกำลัง เสื่อมจากกำลัง
กลายมาเป็นวอกแวก เนี่ยเห็นอยู่แค่นี้มันได้ประโยชน์แล้วมันได้สติแล้วนะครับ
.......................................................
๒๗
กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔
รายการปฏิบัติธรรมที่บ้าน
ตอนไลฟ์คลับเฮาส์และเฟสบุ๊ค
คำถาม : นั่งสมาธิได้นิ่ง แต่ก็กลับมาวอกแวกตลอด ต้องจัดการอย่างไร?
ระยะเวลาคลิป ๓.๑๓ นาที
รับชมทางยูทูบ https://www.youtube.com/watch?v=y3CnAKXqU3w&list=PLmDLNhxScsWO7ZAuqr-FC25dor6ETZhM-&index=5
ผู้ถอดคำ แพร์รีส แพร์รีส
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น