การนับขั้นบันได ถือเป็นการฝึกเจริญสติไหม?

ผู้ร่วมรายการ : อานาปานสติก็คือลมหายใจที่ดูได้ตลอดเวลาถูกต้องไหมคะ

ดังตฤณ : ครับ

ผู้ร่วมรายการ : ไม่ว่าจะนั่งจะยืนจะเดินจะนอน หรือเดินลงบันไดจากบ้านหรือว่าไปบ้านเพื่อน หรือว่าจะไปร้านอาหาร

ดังตฤณ : ทุกที่ครับ

ผู้ร่วมรายการ : ตอนนี้ก็จะนับขั้นบันไดตลอดว่ามีกี่ขั้น ไม่ว่าจะนับที่บ้านตัวเอง หรือนับขั้นบันไดกี่ขั้นที่บ้านเพื่อน อย่างนี้ถือว่าเป็นอะไรคะ

ดังตฤณ : จริงๆการนับขั้นบันไดก็เป็นการที่เรามีอะไรอย่างหนึ่งกำกับสติอยู่ แต่ถ้าเราพูดในแง่ของการเจริญสติ การนับขั้นบันไดนั้นมันต้องประกอบกับการสำรวจเข้ามา สังเกตเข้ามาถึงความต่างภายใน เช่นพอเรานับขั้นบันไดคุณลองสังเกตนะครับ เรานับ ๑ ๒ ๓ ๔ ไปเนี่ย ถ้าหากว่าบันไดมันมีอยู่แค่ไม่กี่ขั้น มันจะนับได้สม่ำเสมอ แต่ถ้ามีบันไดหลายขั้น เราต้องลงหลายชั้น เนี่ยมันจะเริ่มต่างแล้ว เสียงในหัวของเรามันจะไม่เท่าเดิม มันจะเหมือนกับ ๑ ๒ ๓ แล้วแผ่วไป แล้วกลายเป็น เอ๊ะ เมื่อกี้นับถึงเท่าไหร่แล้ว

แต่ถ้าเรามีสติมีสมาธิดี จะกี่ชั้นกี่ขั้น เสียงในหัวของเราจะเท่าเดิม ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ เท่าเดิมเป๊ะเลย แล้วก็มีความรู้สึกว่าใจของเราไม่วอกแวกไปไหน อันนี้สะท้อนว่าจิตของเราเป็นสมาธิอยู่ คือไม่ใช่นับอย่างเดียว

ในการเจริญสติเราสังเกตเข้ามาด้วยว่า จิตของเรามีสภาพเป็นยังไงอยู่ ถ้าหากว่ามันเป็นสมาธิ เสียงในหัวของเราจะสม่ำเสมอ แล้วก็เสียงในหัวของเราจะไม่หายไปไหน มันจะคงเส้นคงวา เราจะไม่ไปนึกถึงเรื่องอื่น

แต่ถ้าหากว่าจิตของเราไม่เป็นสมาธิ เสียงในหัวมันจะไม่เท่าเดิม มันจะแกว่ง ๑ ๒ ๓ แล้วหาย เสร็จแล้วก็มานับใหม่ ๔ ๕ ๖ อะไรแบบนี้ ตัวนี้เป็นข้อสังเกตนะครับ คุณลองดูว่าเสียงในหัวของเราสม่ำเสมอมั้ย มันสะท้อนให้เห็นว่าจิตของเรามีสมาธิหรือไม่มีสมาธิ แล้วตรงนั้นแหละเป็นจุดเริ่มต้นที่เราจะสังเกตเข้ามาว่า จิตเป็นสมาธิเท่าเดิมหรือว่าไม่เที่ยง จิตฟุ้งซ่านมีความฟุ้งซ่านเท่าเดิม หรือว่าต่างไปเรื่อยๆนะครับ อันนั้นคือการเจริญสตินะครับ

ผู้ร่วมรายการ : ปกติเวลาไปที่ไหนก็จะพยายามนับ นับขั้นบันได อยู่ที่บ้านตัวเอง หรือไปตามบ้านเพื่อน ไปร้านอาหารก็จะนับขึ้นบันไดตลอดเลย ไม่ทราบว่ามันเป็นอะไรหรือเปล่าคะ

ดังตฤณ : มันก็เป็นสติ มันก็เป็นสติธรรมดา เป็นสติแบบโลกๆที่ก็ดีที่เรามีติดตัวนะครับ แต่ถ้าหากว่าจะทำให้แอดวานซ์ (advance) ขึ้นนิดนึงก็คือ สังเกตด้วยว่าจิตของเราเนี่ยมันมีความคงที ได้ยินเสียงตลอดสม่ำเสมอหรือเปล่า หรือว่ามันแกว่งๆนะครับ

....................................................

๒๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔
รายการปฏิบัติธรรมที่บ้าน ตอนไลฟ์คลับเฮาส์และเฟสบุ๊ค

คำถาม : การนับขั้นบันได ถือเป็นการฝึกเจริญสติไหม?

ระยะเวลาคลิป  ๓.๑๖     นาที

รับชมทางยูทูบ  https://www.youtube.com/watch?v=BazKXA6qhsw&list=PLmDLNhxScsWO7ZAuqr-FC25dor6ETZhM-&index=12

ผู้ถอดคำ  แพร์รีส แพร์รีส