วิธีภาวนาสำหรับคนตั้งใจและคาดหวังสูง

ถาม : จะขอคำแนะนำในการปฏิบัติค่ะ รู้สึกว่าเวลาปฏิบัติบางที คาดหวังมากเกินไป บางทีมีความห่วง มีเรื่องให้ห่วงเวลาปฏิบัติค่ะ ยังคาดหวังมากไปหรือเปล่าคะ ควรจะปฏิบัติอย่างไรดี

ดังตฤณ: 

มันก็มี แต่ว่าน้อยนะ คือมันไม่ได้มาก มันไม่ได้ทุกครั้ง คือมีแค่ความรู้สึกเหมือนกับว่ายังทำอะไรไม่เสร็จ ยังทำอะไรไม่จบ แล้วมันทิ้งไม่ได้อะไรแบบนั้นน่ะ คือยังมีความข้อง มีความพะวง แต่มันไม่ถึงกับยุ่งเหยิงอยู่ตลอดเวลา มันจะมีช่วงที่เรารู้สึกเหมือนกับยังวางไม่ได้เป็นบางครั้ง แต่ก็จะมีบางครั้งที่รู้สึกเหมือนกับว่าดูไปได้สบายๆโดยไม่มีอะไรรบกวน 

ก็แค่ดูความแตกต่างละกัน ความแตกต่างที่ว่ามันยังมีอะไรยุ่งเหยิงอยู่ มันยังมีอะไรผูกพันเป็นพันธะอยู่ กับตอนที่จิตมันโล่งๆ โปร่งๆ สบายๆ ว่ามันแตกต่างกันอย่างไร คือถ้าคำถามของเราคือว่า จะทำอย่างไรถึงแก้ปัญหานี้ได้ คำตอบมันไม่ได้มีอยู่ที่ว่า ทำอย่างนี้ หนึ่ง สอง สาม แล้วมันจะหายไป เพราะตัวความห่วงหรือพันธะ หรือว่าอะไรที่มันผูกโยงจิตใจอยู่เนี้ย มันแก้ไม่ได้ง่ายๆ เหมือนกับเส้นเชือก หรือว่าสายโซ่ มันไม่ได้มีรูปธรรมแบบนั้น

แต่แค่เราสังเกตถึงความแตกต่าง อย่างตอนที่มันมีอะไรข้อง มันมีอะไรพะวงอยู่ มันจะเหมือนกับว่ามีอะไรที่ทำไม่เสร็จ เหมือนคนทำงานยังไม่เสร็จ เข้าใจไหม เหมือนละงานนี้มาทำอีกงานหนึ่งมันไม่สบายใจ คล้ายๆแบบนั้น อาการคล้ายๆแบบนั้น มันเป็นสิ่งที่ยังโยงจิตใจให้อยู่กับความรู้สึกไม่จบ แต่ตอนที่เราปฏิบัติแล้วไม่ได้รู้สึกถึงพันธะแบบนั้น มันจะเป็นอีกแบบหนึ่ง มันจะรู้สึกโล่งๆ เฉยๆ สบายๆ แล้วก็เห็นความแตกต่าง 

พอยต์ของการเห็นความแตกต่างไปเรื่อยๆก็คือ เราจะได้เกิดความเข้าใจว่าตอนที่มันโยง ตอนที่มันยึด มันเป็นแค่ภาวะหนึ่งที่สูญเปล่า คือเราตั้งใจมาปฏิบัติตรงนี้แล้ว แล้วทำไมมันถึงไปกังวล มันถึงมีความข้องเกี่ยวกับอะไรอย่างอื่นอยู่ มันเป็นไปเพื่อความสูญเปล่า แต่ถ้าหากว่าเราพยายามตัดพันธะตรงนั้นออกไป มันสั่งไม่ได้ เพราะจิตมันยังไม่ฉลาด คือมันยังไม่เห็นไงว่าแตกต่างกับตอนที่โปร่งโล่งยังไง ตอนที่โปร่งโล่งก็คือไม่คิด ไม่มีอาการตรึกนึกเท่านั้นเอง ไม่มีอาการที่ไปข้อง ไปพะวง อาการของใจเนี้ยไม่ไปเกาะเกี่ยวกับอะไร แต่ถ้าเมื่อไหร่ที่ใจเกาะเกี่ยวแล้วไม่ยอมปล่อย ตรงนั้น มันก็จะทำให้รู้สึกเหมือนกับไม่สามารถปล่อยเท่านั้นเอง เข้าใจพอยต์ไหม 

คำตอบง่ายๆเลยคือว่า เราไม่สามารถไปสั่งตัวเองได้ ไม่สามารถไปสั่งจิตให้ตัดพันธะตรงนั้น แต่เราสามารถบอกตัวเองให้เรียนรู้จากการที่ได้เห็นความแตกต่างระหว่างมีความข้อง มีความพะวง มีพันธะกับตอนที่ไม่ข้อง ไม่พะวงว่ามันต่างกันยังไง พอเห็นไปบ่อยๆ จิตมันฉลาดเอง พอยต์ (Point) คือตรงนี้นะครับ