ไปนิพพานถือว่าเห็นแก่ตัวไหม (ดังตฤณ)

ถาม : ฟังบางคนบอกว่าถ้านิพพานมีจริง เป็นบรมสุข ใครรอดจากสังสารวัฏไปถึงนิพพานได้ก็สบาย อย่างนี้เท่ากับทิ้งพ่อแม่พี่น้องและเพื่อนพ้องไว้กับทุกข์ นับว่าเป็นการเห็นแก่ตัว ตรงนี้จะตอบเขาอย่างไรดี?

> จากหนังสือ เตรียมเสบียงไว้เลี้ยงตัว เล่มที่ ๑๐

ดังตฤณ: 
ตอบเขาไปว่าทุกสิ่งทุกอย่าง เราทำไปเพื่อตัวเองทั้งนั้นเลยครับ คุณไม่เคยทำอะไรแล้วผลไม่เข้าตัว แม้คิดสละไม่หวังเอาอะไรไว้เลย บุญอันเกิดจากการคิดสละไม่หวังเอาอะไรตอบแทนก็เกิดขึ้นเป็นเงาตามคุณไปอยู่ดี

และความจริงอีกด้านหนึ่ง คือคุณไม่มีทางตามไปช่วยใครได้ตลอดกาล คนที่คุณช่วยจะต้องตายจากไป หรือไม่คุณเองก็อาจต้องตายจากเขาไปก่อน เมื่อตายจากกันก็ลืมกัน และไม่แน่เสมอไปว่าคราวหน้าเมื่อเจอใหม่จะได้ช่วยเหลือเกื้อกูลกันอีก ด้วยอำนาจความลืม ด้วยอำนาจความไม่รู้ ด้วยอำนาจโลภะโทสะและความหลงผิดประการต่างๆ อาจบีบให้ต้องเผลอทำร้ายกัน ทั้งที่รักกันปานจะกลืนก็ได้

นี่คือสัจธรรม หาใช่การสมมุติ คุณดูผู้คนในโลก มีใครบ้างช่วยกันได้ตลอด มีอะไรบ้างประกันว่าวันหนึ่งจะไม่หันมาทำร้ายกันเอง

อีกประการหนึ่ง พระพุทธเจ้าผู้เป็นศาสดาของศาสนาพุทธ ท่านก็ทำตัวอย่างนำทางไว้แล้ว กล่าวคือเมื่อท่านรอด ท่านพบนิพพานแล้ว หลุดพ้นจากทุกข์อย่างถาวรแล้ว ท่านก็ไม่ได้ด่วนทำลายขันธ์ให้แตกดับเพื่อเข้าเสวยวิมุตติสุขแห่งนิพพาน ท่านยังตรากตรำเหนื่อยยาก กลับมาช่วยญาติมิตรให้รอดตาม แถมยังพ่วงสรรพสัตว์ผู้ควรแก่การรู้แจ้งให้ได้รู้แจ้งตาม ดังนี้จะว่าศาสนาพุทธเป็นศาสนาของคนเห็นแก่ตัวย่อมไม่ควร

ส่วนพระอรหันต์ต่างๆจะมีกำลังขนญาติมิตรไปด้วยหรือไม่ อันนั้นไปว่ากันไม่ได้ เพราะหน้าที่ที่ถูกต้องของแต่ละคนคือต้องช่วยตัวเองให้รอดก่อน นี่เป็นหลักของพุทธเราจริงๆครับ พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่าตนเป็นที่พึ่งแห่งตน เมื่อได้ตนเองเป็นที่พึ่งแล้ว ย่อมชื่อว่าได้ที่พึ่งอันหายาก และเมื่อใดสามารถเป็นที่พึ่งให้กับตนเอง พระพุทธเจ้าก็จะชี้เลย เธอไปทางทิศโน้น ส่วนเธอไปทางทิศนั้น ไปช่วยโปรดให้สังสารสัตว์ผู้จมทุกข์ได้พ้นจากทะเลทุกข์ขึ้นสู่ฝั่งแห่งความปลอดภัย

สำคัญคือคนส่วนใหญ่เข้าใจว่าตัวเองสามารถช่วยเพื่อนร่วมโลกด้วยกำลังแห่งผู้ยังไปไม่ถึงฝั่ง คุณเห็นนักปฏิวัติ นักดนตรีเพื่อชีวิต ตลอดจนนักสังคมสงเคราะห์กี่คนกัน ที่รักษาอุดมการณ์ไว้ได้ตลอดชีวิต พาพ่อแม่พี่น้องและคนทุกข์ทั้งหลายไปถึงฝั่งที่ตนฝัน? บางคนนอกจากกลับลำไม่ช่วย หรือช่วยไม่ได้ ยังอาจทำร้ายครอบครัว ทำร้ายสังคมเสียด้วยซ้ำ!

การช่วยเหลือนั้นมีหลายแบบครับ ใครยืนอยู่ตรงไหนก็ช่วยออกมาจากตรงนั้น สำหรับพุทธเราพระพุทธเจ้าสรรเสริญการช่วยให้ถึงฝั่งแห่งความปลอดภัย คือเข้าถึงได้ด้วยตนเองก่อน แล้วจึงค่อยยื่นมือมารับญาติมิตรที่ยังลอยคอในห้วงทะเลอันตรายที่ชื่อ ‘วัฏสงสาร’ นี้ ส่วนญาติมิตรจะตามขึ้นบกได้หรือไม่ ก็ไม่ใช่เรื่องที่คุณจะคาดหวังให้เกินตัวไปเปล่าๆครับ